Գլխավոր դատախազը Ռոբերտ Քոչարյանի և մյուսների գործով դատական նիստերին չի մասնակցում, միգուցե դրա համար բավարար տեղյակ չի կամ իրեն ճիշտ չեն զեկուցում: «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական խմբի անդամ Արամ Վարդևանյանն՝ անդրադառնալով ՀՀ գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանի հայտարարությանը:
Հիշեցնենք, որ ԱԺ-ում երեկ գլխավոր դատախազը հայտարարել էր, թե Ռոբերտ Քոչարյանի գործով դատական նիստերը պարբերաբար հետաձգվում են՝ պաշտպանների միջնորդությունների պատճառով՝ նշելով, թե «պաշտպանության կողմի նմանատիպ վարքագիծն ակնհայտորեն պաշտպանական իրավունքի չարաշահման վկայությունն է»: Վարդևանյանը նշեց, որ վերջին անգամ խափանման միջոցի հարց բարձրաձայնվել էր 2019 թ. նոյեմբեր ամսին:
«Թե դրանից հետո քանի՞ դատական նիստ է եղել: Կարծում եմ առնվազն դա նաև հարգալից վերաբերմունք չէ այդ գործով մասնակցող դատախազների նկատմամբ, որովհետև խոսում ենք տասնյակից ավելի դատական նիստերի մասին և այդ նիստերին խափանման միջոցի հարց չի քննարկվել: Երևի, գլխավոր դատախազը մոռացել է նշել Աննա Դանիբեկյանի մասին, որովհետև Աննա Դանիբեկյանն է այն դատավորը, որը դեկտեմբերի 10-ից մեկնում է արձակուրդ, Աննա Դանիբեկյանն է, որ մարտ ամսից մինչև մայիս դատական նիստերին չի գալիս, առհասարակ դատարան չի գալիս, չի աշխատում: Մի դեպքում առողջական խնդրի մասին էր խոսում, հետագայում նաև՝ արձակուրդ մեկնելու: Այս բոլոր հանգամանքները չի՞ դիտարկվում դատական նիստերի տեսանկյունից, թե դա չի նկատվում: Չեմ հասկանում՝ ինչպես կարող է չնկատվել»,-ասաց Վարդևանյանը:
Ինչ վերաբերում է պաշտպանի գործողություններին, ապա Վարդևանյանը գլխավոր դատախազի ուշադրությունը հրավիրեց ՄԻԵԿ 6-րդ հոդվածի կարգավորումների և ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքով նախատեսված պաշտպանի իրավունքների վրա:
«Երևի դրա մասով էլ որոշակի անճշտություն կա գլխավոր դատախազի պատկերացումներում , որովհետև պաշտպանների կողմից իրենց իրավունքի իրացումը երբեք չի կարող դիտարկվել չարաշահում: Մեր իրավական համակարգում միակ անձը, ով համակարծիք է եղել գլխավոր դատախազի հետ, Արմեն Դանիելյանն է, երբ նույնիսկ առհասարակ թույլ չտվեց դիրքորոշում ներկայացնել պաշտպաններին»,- նշեց Վարդևանյանը:
Նրա խոսքով՝ եթե գլխավոր դատախազը խոսում է նաև «իրավական պետություն» և նմանատիպ այլ ձևակերպումներով, ապա չի կարող Հայաստանում լինել նման դատավարություն, որ պաշտպանները չունենան իրավունքներ:
Բացի այդ՝ Վարդևանյանն հասկանալի համարեց, թե ինչպես էր ՀՀ գլխավոր դատախազի տարեկան հաղորդումն ԱԺ-ում վերածվել կոնկրետ քրեական գործի վերաբերյալ հարցուպատասխանի:
«Եթե ԱԺ կանոնակարգով նախատեսված նման կարգավորում կար, ապա դա իսկապես հետաքրքիր կլիներ: Գուցե այլ անձինք էլ հնարավորություն ունենային օգտվելու, ստացվում է՝ գլխավոր դատախազը ցանկացած գործի վերաբերյալ պետք է գա և մանրամասներ ներկայացնի »,- նշեց նա, ապա ավելացրեց. «Չեմ կարող չասել նաև, որ,եթե ԱԺ մշտական հանձնաժողովի նախագահը դատախազության գործունեության վերաբերյալ հարցերի փոխարեն ուղղակիորեն խոսում է, նույնիսկ իրավաբանության հետ աղերս չունենալով «գնահատականներ» է տալիս, իսկ դրան գլխավոր դատախազը կտրուկ արձագանքելու փոխարեն, նույնիսկ կանխելու փոխարեն շատ համբերատար մանրամասներ է հայտնում, ևս մեկ անգամ ընդգծում է Ռոբերտ Քոչարյանի գործի քաղաքականացված բնույթը»:
Դիտարկմանը, որ գլխավոր դատախազի գնահատմամբ կան բոլոր հիմքերը դատաքննության՝ ապացույցների հետազոտման փուլ անցնելու համար, Վարդևանյանը պատասխանեց. «Եթե գլխավոր դատախազը նման մանրամասներ է հայտնում, նաև թող պարզաբաներ, թե որոնք են այդ հիմքերն այն պարագայում, երբ միջնորդությունների փուլը իրենից հեն ենթադրում է միջնորդություններ ներկայացնելու հնարավորությունը, այդ ինչպե՛ս է ստացվում, որ դրա հակառակի վերաբերյալ հիմքեր կան: Իսկապես ինձ հետաքրքիր լիներ լսել այդ հիմքերի մասին, այն պարագայում, որ ինքս ներգրավված լինելով այդ վարույթում նման հիմքեր չեմ տեսնում»:
Ըստ Վարդևանյանի՝ դատախազության մեկնաբանությունը ծայրաստիճան միակողմանի է:
«Ես հասկանում եմ, որ գլխավոր դատախազը մեղադրանքի կողմն է ներկայացնում, բայց միաժամանակ դատախազությունն իրավունքի գերակայությունն ապահովող մարմիններից մեկը պետք է լինի ՀՀ-ում»,- ասաց Վարդևանյանը:
Անդրադառնալով՝ ՄԻԵԴ-ի խորհրդատվական կարծիքի վերաբերյալ դատախազի հայտարարությանը՝ փաստաբանը նշեց, որ միգուցե թարգմանության խնդիր է եղել, մասնավորապես՝ դատախազը հայտարարել էր, որ ՄԻԵԴ-ն ՍԴ առաջին և երկրորդ հարցերին չէր անդրադարձել, մինչդեռ՝ Վարդևանյանը նշեց, որ խորհդատվական կարծիքում նշված է, որ առաջին և երկրորդ հարցերին դատարանն անդրադառնալու է երրորդ հարցի միջոցով:
«Ենթադրում եմ, որ դա անգլերենի հետ կապված խնդիր է: Իրենք մշտապես ընդգծում են՝ հայերեն թարգմանությունը: Ենթադրում եմ՝ երևի իսկապես տեքստի հետ կապված որոշակի ընթերցանության և վերլուծելու խնդիր է առաջացել»,- նշեց պաշտպանը: Վերջինս խորհուրդ տվեց ՄԻԵԴ խորհրդատվական կարծիքի վերաբերյալ զերծ մնալ մեկնաբանություններից, քանի որ դրա մասին պետք է խոսեն այն իրավաբանները, որոնք հստակ փորձ ունեն Եվրոպական դատարանի նախադեպային իրավունքի, ինչպես նաև Սահմանադրական իրավունքի ոլորտում:
«Եթե իմ դիրքորոշման հետ համաձայնվելը սուբյեկտիվ դժվարություններ է առաջացնում, առաջարկում եմ ուսումնասիրել Պրոֆեսոր Ղամբարյանի և Գոռ Հովհաննիսյանի մեկնաբանությունները և հետևություններ անել՝ իրենց գործողությունների ակնհայտ ոչ իրավաչափության վերաբերյալ»,- նշեց պաշտպանը:
Բացի այդ՝ Վարդևանյանը գտնում է, որ իրենց դատավարական հակառակորդը կարող էր մաղթել առողջություն Ռոբերտ Քոչարյանի գործով ներգրավված երկու պաշտպաններին՝ Կարեն Մեժլումյանին և Ինեսսա Պետրոսյանին, ովքեր այժմ պայքարում են իրենց առողջության համար և այդ փաստի ներքո դիտարկեր դատական նիստերը և կալանավորման հարցը:
Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան
Աղբյուր` Փաստինֆո