Տարրական դասարանում մեր դասղեկը մատնիչների պաստառ էր սարքել։ Երբ աշակերտը գալիս, ասում էր՝ ընկեր Ղազարյան բա գիտե՞ք, էս ինչը սենց արեց, էն ինչը նենց արեց, դասղեկը ոչ թե էս ինչին կամ էն ինչին էր պատժում, այլ մատնիչի անունն էր հայտնվում պատի թղթին։ Եթե նույն մարդն էլի էր մատնություն անում, անվան կողքը պլյուս էր հայտնվում, տենց մինչև ամսվա վերջ պարզվեր, թե ով ա ամենամատնիչը։ Մեկ-երկու ամսվա ընթացքում մատնիչ չմնաց, հաշտ ու համերաշխ էինք դասարանում։
Էդ մեթոդը համերաշխություն էր ապահովում, որովհետև երբ իշխանությունը մատնիչներ ա պահում, մատնիչներով ա մյուսներին կառավարում բոլորը բոլորից զգուշանում են, ոչ մեկը ոչ մեկին չի վստահում ու ամեն մեկը փորձում ա մյուսից ավելի մատնիչ լինել, ավելի լավը լիներ։ Որովհետև մատնությունն ի՞նչ ա, ինքն իր անձի բարոյականությունը ապացուցելու արարք, իհարկե, այդ տարածքի սահմանված բարոյականության կանոններով։ Օրինակ, Սովետի բարոյականությունն էր հեղափոխական լինելը, ուրեմն հակահեղափոխականներին, եթե մատնում ես, բարոյականությունդ ես ամրապնդում։ Չնայած, հեղափոխության գաղափարներին հակադրվում ես։
Նիկոլ Փաշինյանը սահմանեց համաճարակային բարոյականությունը, հորդորեց մարդկանց լինել մատնիչ, այն ինչ իրենք պետք է անեին, պահանջեց որ ժողովուրդն անի, իրանք իրար վրա գործ տան ու հիմա այլոց հաշվին՝ այլոց մատնելով, մարդիկ ապացուցում են իրենց բարոյականությունը իշխանության ու իրենք իրենց առաջ։ Չնայած հակադրվում են համերաշխության հեղափոխության գաղափարներին։
