1986 թվականի ամռանը որոշել էինք հանգիստն անցկացնել Հայաստանում։ Ուղղություններից մեկն էլ ծնողներիս ընկերների ընտանիքն էր, որ ապրում էր Կապանում։ Երևանից Կապան գնալու ամենա արագ ու հարմար տարբերակը Խորհրդային տարիներին երկաթգիծն էր։ Սակայն երկաթգիծն անցնում էր հայաթափված ու ադրբեջանաբնակ Նախիջևանով։ Ճիշտ այնպես, ինչպես նշված է ստորև ներկայացված քարտեզի վրա։
Կապանից Երևան վերադարձող գնացքը Նախիջևանի տարածքն անցնում էր օրվա մութ ժամերին։ Ինչպես վայել է քոչվոր ցեղախմբերին, նախիջևանաբնակ կովկասյան ալբանացիները քարկոծում էին Կապան-Երևան մարդատար գնացքը։ Դեպի գնացքը նետված մեծ քարերից մեկն էլ բաժին հասավ այն կուպեին, որտեղ մեր ընտանիքն էր։ Ընդամենը վայրկյաններ անց այն պահից, երբ ես պատտուհանից դուրս էի նայում։ Պատուհանի ապակին փշրվեց ու լցվեց մեր թեյերի ու ընթրիքի մեջ, քարն էլ ընկավ կուպեի հատակին։ Մեր կուպեն միակը չէր, որին նման ճակատագիր էր բաժին ընկել։ Եվ այդ օրվա Կապան-Երևան գնացքն էլ, ըստ վագոնի ուղեկցորդուհիների, առաջինն ու միակը չէր։ Քարկոծումները սովորական երևույթ էին։
Ուշադրություն դարձրեք, որ դեպքը տեղի է ունեցել 1986 թվականին, երբ դեռ չկար Ղարաբաղյան շարժում, չկային հանրահավաքներ Անկախության և Միացման պահանջներով։ ԽՍՀՄ վախճանին էլ դեռ 5 տարի կար։ Դեռ ապրում էինք միասնական երկրում, չկային սահմաններ, սահմանապահներ, ուղեկալներ։
Հիմա ադրբեջանասիրություն քարոզողները, կովկասյան ալբանացիների հետ բարեկամություն ու սիրաշատ հարևանություն անել քարոզողները թող ասեն ձեզ, որ գերի ընկած հայ զինվորի կամ հայ գյուղացու վիզը տեսախցիկի դիմաց կտրող ադրբեջանցին լավ հարևան է ու որևէ խնդիր չկա, որ այդ ցեղատեսակը տեղավորվում է Շուռնուխում, Որոտանում, դեռ պարզ էլ չէ, թե քանի քանի հայկական բնակավայրերում։ Գուրգեն Մարգարյանի ծնողներին գնացեք պատմեք, որ ադրբեջանցին լավ, "անշառ" հարևան է։ Պատմեք նրանց, թե որքան ապահով է քնել մի տարածքում, որտեղ կա ադրբեջանցի։ Հիմա թող նիկոլ փաշինյանին ընտրած այն 886 հազար ՀՀ քաղաքացիները մեկ անգամ էլ փորձեն աշխատացնել այն մոխրագույն զանգվածը, որ գտնվում է գանգոսկրի տակ, և հասկանալ, արդյո՞ք իրենց ուրախացնում է Նախիջևանով Ռուսաստան մեկնելու հեռանկարը։
Իզուր երազների գիրկը չընկնեք, товарищи, սա ընդամենը թուրքիա-Նախիջևան-ադրբեջան ցամաքային կապի վերականգնման ծրագիրն է, որի ջատագովն է այսօրվա ՀՀ իշխող կուսակցությունը։
