Գրական մրցանակաբաշխություն
Համավարակի պատճառով չեղարկվեցին շատ միջոցառումներ,այդ թվում գրական կյանքի հետագծում արդեն հաստատված 1988թ Գյումրիում երկրաշարժի զոհ դարձած լոռեցի բանաստեղծ Արարատ Մկրտումյանի անվան 2020թ մրցանակաբաշխությունը։
Ավելի ճիշտ մրցանակաբաշխությունը կայացավ,բայց կայացավ առանց հանդիսավոր հավաքի,որ սովորաբար անցնում էր լեփլեցուն դահլիճում։
Այն նախատեսվում է անցկացնել գարնանը Գյումրիում՝Շիրակի մարզի ստեղծագործողների հետ համատեղ։
Մինչ այդ իր գրական թռիչքը վաղուց ընդհատած Արարատ Մկրտումյանի եղբայրը՝մետալուրգիական արտադրության բնագավառում ընտանեկան ավանդույթները շարունակող Արթուր Մկրտումյանի հովանավորությամբ ընթերցողին է հասել Լոռու երիտասարդ ստեղծագործողների ՛՛Բարձրացող շնչառություն՛՛ժողովածուն,որն ամբարել է հերթական մրցույթում խրախուսական մրցանակի հասած հինգ հեղինակների գործեր։Ի դեպ նրանցից մեկը՝ Մարինե Թաթոյանը 2018թ արժանացել է մրցանակաբաշխության առաջին մրցանակին,իսկ Իրմա Հակոբյանը, Վիոլետա Լապտևան և Հրաչուհի Լոռեցյանը նույն տարում արժանացել են խրախուսական մրցանակի և տպագրվել ՛՛Բառի եզրագծեր՛՛ ստեղծագործական անթոլոգիայում։ Նոր անունը այս անգամ ալավերդցի, իմ մտերիմ ընկերոջ, Ալավերդու գեղարվեստի դպրոցի տնօրեն Վարուժան Վարդումյանի դուստրն է՝ բազմաշնորհ Նարեն։ Նա բարձր առաջադիմությամբ սովորում է Երևանի Պետական Համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի արաբագիտության բաժնում, գրում է դեռ դպրոցական տարիներից, տպագրվել է հայրենի քաղաքի ՛՛Թումանյանական աշխարհ՛՛ և այլ թերթերում։
Նարեն խորհում է,Նարեն հոգում ճիչ ունի,սեր ունի ու կարոտ։ Նա ուշացած մի երազանք ունի,ընթերցողին կանչում է իրիկնահացի ու հարց ունի գիժ <<Դեբեդին>>․
․․․Երբ դառնամ կոտրված ալիք
Ու տագնապեմ ձայնով երգիդ,
Ու՞ր կտանես այնժամ դու ինձ։
Երբ անհամբեր մի տխրությամբ
Ուշաթափվի կարոտս գրկիդ,
Գուցե․․․տու՜ն կտանես այնժամ դու ինձ։
Ծանոթ անուն է Մարինե Թաթոյանը։ Բայց միշտ նորություն ունի,ուրույն գրական ձևաչափ ունի,յուր սրտի թռթիռները կառավարել գիտի,դրանք շաղ տալ ու հավաքել գիտի․
Նկարեցի քեզ ապակու վրա,
անձրևը եկավ՝ապակին սրբեց։
Երկնքի վրա պատկերեցի քեզ,
Մեծ աչքերիդ մեջ՝թաղծոտ անրջանք,
ամպերը եկան դեմքդ ծածկեցին։
Ափիս բույլ գտա՝հավաքեցի քեզ․․․
Ու շաղ տվեցի,որ գաս հավաքես։
Լոռու մարզի Գուգարք գյուղում ծնված Իրմա Հակոբյանը երբեք չի մոռանում, որ ինքը ավարտել է Հ․Շիրազի անվան միջնակարգ դպրոցը։Արձակ բանաստեղծություններով նա իր խոհն է սփռում շուրջը՝փորձում է պաշտպանվել աղանդներից,գնում է երազանքների ետևից,մեկ հրշեջ է դառնում,մեկ էլ բոցավառվում ու այրում տխրությունը․
Իմ մաքուր կանաչ աչքերից կախված ես մնացել,ծերու՛կ։ Իմ բարակ մատների վրա սառել է համբույրիդ համը։ Մնա՛,եթե գնալդ այդքան տխուր է լինելու․․․
Վիոլետա Լապտևան իսկական լապտեր է, լույս ու սեր է սփռում ընթերցողին ու հավատում,որ սերը ծաղկեփունջ է ձեռքին,երբեք չթառամող մի ծաղկեփունջ,որ ինքը քաղել,կամ թե վաստակել է․
Ես քաղեցի ծաղիկներն իմ պարտության,
Ձեռքերիս մեջ սերս արդեն ծաղկեփունջ է,
Եվ աշունոտ արցունքներ է մաղում հոգուս երկինքը,
Ես արցունք եմ հույսի աչքերում։
Թատերական աշխարհի գաղտնիքներն է բացում մասնագիտությամբ դերասան Հրաչուհի Լոռեցյանը։Նա բառախաղին չի հավատում,փակում է հոգեբուժարանի դուռը,մեծարում է զինվորին,յուր արցունքը դարձնում է մահացյալ․
Հեռանում են հոգուցս
Պատկերները քո խառնակ,
Ու ջնջվում են մարմնիցս
Համբույրները քո դեռ տաք,
Քո գրկի մեջ հալվում են
Ժպիտները իմ անցյալ,
Աչքերիդ մեջ մարում են
Արցունքներս մահացյալ։
Կարծում եմ ասվածը բավական է,որ սպասենք նրանց,սպասենք նրանց տեսնելու հայկական պոեզիայի մեծ ընտանիքում։
Գնահատենք գրական մրցանակաբաշխությունները,
՛՛Արարատ Մկրտումյան՛՛ մրցանակաբաշխությունը տեղավորելով մեր հոգում,գուցե հետո էլ այն ընդարձակի աշխարհագրությունը՝Լոռու և Շիրակի մարզերին միանան այլ մարզեր ևս։
Վաղարշակ Ղորխմազյան
