ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը պնդում է, որ Ռուսաստանը ավելի շատ ձգտում է պահպանել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, քան լուծել այն: Համապատասխան տեսակետը չորեքշաբթի օրն արտահայտել է ԱՄՆ պետքարտուղարի օգնականի տեղակալ Ջորջ Քենթը: Նա այդ մասին խոսել է Վաշինգտոնում գործող «Թուրքական ժառանգություն» հասարակական կազմակերպության կողմից անցկացվող վեբինարի ժամանակ:
«Ես ակնկալում եմ, որ Ադրբեջանի իշխանությունների դժգոհությունը կբարձրանա այն փաստից, որ ռուս խաղաղապահները կարծես պատրաստվում են երկարաժամկետ մնալ Լեռնային Ղարաբաղում», - ասել է Քենթը:
Միևնույն ժամանակ, նկարագրելով իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում, նա, փաստորեն, մեղադրել է Ռուսաստանին հակամարտությունը երկարաձգելու մեջ, և մեջբերել նաև Վրաստանի ԱԳՆ ղեկավարի տեղակալի խոսքերը: «Վրաստանի փոխարտգործնախարարներից մեկը նոյեմբերին ասել է.« Սա այն իրավիճակն է, որում մենք [Վրաստանը] գտնվում էինք 1998 թ.: Ապա Ադրբեջանը կհայտնվի այն իրավիճակում, որում մենք [Վրաստանը] գտնվում էինք 2008 թ. Եվ հետո նա կհայտնվի այն իրավիճակում, որում մենք այժմ [Վրաստանը] ենք գտնվում », - ասաց ԱՄՆ ԱԳՆ պաշտոնյան: - Սա բավականին հոռետեսական, բայց թերևս իրատեսական գնահատական է, թե ինչպես է Ռուսաստանը շահարկում հակամարտությունը՝ առանց իրականում ձգտելու կարգավորել խնդիրը և թույլ տալու, որ երկրները [Հայաստան և Ադրբեջան] առաջ շարժվեն », - ասել է նա:
Միևնույն ժամանակ, Քենթը հավաստիացրել է, որ Միացյալ Նահանգները ողջունում են Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև ռազմական գործողությունների դադարեցումը Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ: «Մենք բոլորս ողջունում ենք անցած նոյեմբերին ռազմական գործողությունների ավարտը, երբ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը առաջ քաշեց հրադադարի պայմանները», - ասել է նա:
Մինսկի խմբի առջև ծառացած մարտահրավերները
Ամերիկացի դիվանագետի տեսանկյունից, «անվտանգության տեսանկյունից, մնում է հիմնական մարտահրավերը. Ինչպե՞ս մոտենալ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը, որ երկու երկրները հնարավորություն ունենան վերջնական կարգավիճակի հասնել « Ադրբեջանը կարող է ընկալվել որպես պատերազմում հաղթող: Սակայն դա չի հանգեցնում ճգնաժամի կարգավորմանը, ճիշտ այնպես, ինչպես [այն ժամանակ, երբ] Հայաստանն էր հաղթել առաջին պատերազմում քառորդ դար առաջ», - ասել է Քենթը:
Նրա խոսքով ՝ մինչ այժմ կարգավորումն ընթանում էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում և «համանախագահների գործընթացով, որը համատեղ ղեկավարում էին ԱՄՆ-ն, Ֆրանսիան և Ռուսաստանը»: «Կարծում եմ, որ այս մեխանիզմը որոշ մարտահրավերների է բախվում: Կա՞ արդյոք իսկական հետաքրքրություն, որ մենք շարունակենք»: - ասաց Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչը: Նրա կարծիքով, Մինսկի խումբը «կմնա առանցքային այնքանով, որքանով որ երկու երկրներն իրենք պատրաստ կլինեն թույլատրել համաձայնության ձեռքբերման մեխանիզմ»:
«Ռուսաստանի մտադրությունը մնում է մեկ այլ բաց հարց», - ասել է Քենթը: «Նա [Ռուսաստանը] որոշեց չհամաձայնեցնել հրադադարի պայմանները Մինսկի խմբի համանախագահների մեխանիզմի հետ, հարցը լուծելով եռակողմ ֆորմատով»:
Նա շեշտեց, որ ԱՄՆ-ը պատրաստ է օգնություն ցուցաբերել Ադրբեջանին և Հայաստանին հակամարտության կարգավորման հարցում, եթե Բաքուն և Երևանը հետաքրքրված են դրանով: «Այնքանով, որքանով Հայաստանը և Ադրբեջանը հավատարիմ են խաղաղ կարգավորման և Մինսկի խմբի համանախագահների գործընթացի լիազորությունները օգտագործելու հարցում, Միացյալ Նահանգները մնում են պատրաստ և հավատարիմ օգնելու երկու երկրներին ճանապարհ գտնել», - ասել է օգնականի տեղակալը:
Բացի այդ, նա կանխատեսել է, որ «դա, հնարավոր է, այլ բարենպաստ հնարավորություններ է բացում», այդ թվում `Հայաստանի և Թուրքիայի հարաբերությունների ապագայում ջերմացում: Այնուամենայնիվ, «գուցե ոչ այս ամիս և ոչ այս տարի, այլ միայն հեռավոր ապագայում»,- ընդունել է Քենթը:
Իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում
Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ հակամարտության գոտում իրավիճակը սրվեց 2020-ի սեպտեմբերի 27-ին, և այնտեղ սկսվեցին ակտիվ ռազմական գործողություններ: Բաքուն և Երևանը վիճարկում են տարածաշրջանի սեփականության իրավունքը 1988-ի փետրվարից, երբ նա հայտարարեց իր անջատումը Ադրբեջանական ԽՍՀ-ից:
Նոյեմբերի 9-ին Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Վլադիմիր Պուտինը և Իլհամ Ալիևը և ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ստորագրեցին համատեղ հայտարարություն Ղարաբաղում ռազմական գործողությունների ամբողջական դադարեցման մասին: Փաստաթղթի համաձայն, ադրբեջանական և հայկական կողմերը կանգ առան իրենց գրաված դիրքերում, մի շարք շրջաններ անցան Բաքվի վերահսկողության տակ, իսկ ռուս խաղաղապահները տեղակայվեցին շփման գծի և Լաչինի միջանցքի երկայնքով:
