Վլադիմիր Պուտինը կարծում է, որ ԽՍՀՄ-ի հիմնադիր հանրապետությունները, երբ իրենք իսկ չեղյալ հայտարարեցին 1922 թվականի պայմանագիրը, պետք է վերադառնան այն սահմաններին, որոնցով մտել են Միության կազմ: Եթե այդպես է, ապա Արցախը և Նախիջևանը պետք է վերադառնան Հայաստանի կազմ, կարծում է Реалист գործակալության գլխավոր խմբագիր Սարգիս Ծատուրյանը:
«Ռուսների և ուկրաինացիների պատմական միասնության մասին» հոդվածում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտարարեց, որ բոլշևիկները կամայականորեն կտրտել են սահմանները և շռայլորեն տարածքային «նվերներ» բաժանել:
«Ուզում եք ստեղծել սեփական պետությո՞ւնը: Խնդրեմ: Բայց ի՞նչ պայմաններով: Հիշեցնեմ այն գնահատականը, որ տվել է նոր Ռուսաստանի ամենավառ քաղաքական գործիչներից մեկը՝ Սանկտ Պետերբուրգի առաջին քաղաքապետ Ա. Սոբչակը: Որպես բարձր պրոֆեսիոնալ իրավաբան՝ նա կարծում էր, որ յուրաքանչյուր որոշում պետք է իրավական լինի, հետևաբար 1992 թվականին հետևյալ միտքն է արտահայտել: Միության հիմնադիր հանրապետությունները, երբ չեղյալ հայտարարեցին 1922 թվականի պայմանագիրը, պետք է վերադառնան այն սահմաններին, որոնցով նրանք մտել են Միության կազմ: Համենյան դեպս մնացած տարածքային ձեռքբերումները քննարկման, բանակցությունների առարկա են, քանի որ չեղարկվել է հիմքը»,- ասում է Պուտինը ուկրաինացիներին:
Տրամաբանական է, չէ՞: Եթե Կրեմլը հավակնում է, որ Ուկրաինան հետևի Սոբչակի հայտարարած սկզբունքին, ապա այդ սկզբունքը պետք է համընդհանուր լինի, կիրառելի ԽՍՀՄ մյուս հանրապետությունների համար: Տվյալ դեպքում նկատի ունեմ առաջին Հայաստանի Հանրապետությունը, որի կազմում էին Արցախն ու Նախիջևանը:
Կրեմլին և բոլոր մեր ռուս ընթերցողներին հարկ է հիշեցնել, որ 1920 թվականի նոյեմբերի 30-ին Ադրբեջանի Հեղկոմը, ելնելով Անդրկովկասում տեղի ուենցած արյունահեղ պատերազմի արդյունքներից, պաշտոնապես ճանաչել է Արցախը, Նախիջևանը և Զանգեզուրը (ներկայիս Սյունիք) Հայկական ԽՍՀ մաս, ինչի մասին վկայում է Ադրբեջանի Հեղկոմի նախագահ Նարիման Նարիմանովի համապատասխան ուղերձը Խորհրդային Հայաստանին. «Ադրբեջանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության անունից հայտարարեք հայ ժողովրդին Ադրբեջանի Հեղկոմի նոյեմբերի 30-ի որոշումը: Ադրբեջանի բանվորագյուղացիական կառավարությունը, ստանալով պայքարի ելած գյուղացիների ուրախալի լուրը Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության հռչակման մասին, ողջունում է եղբայրական ժողովրդի հաղթանակը: Այսօրվանից վերացած են հայտարարվում Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանների հետ կապված վեճերը: Լեռնային Ղարաբաղը, Զանգեզուրը և Նախիջևանը համարվում են Հայկական Սոցիալիստական Հանրապետության մաս»,- ասված էր որոշման մեջ:
Այսինքն՝ հայ ժողովուրդը մտել է ԽՍՀՄ կազմ Արցախի և Նախիջևանի հետ: Դրան հաջորդել է Իոսիֆ Ստալինի հոդվածը «Պրավդա» թերթի 1920 թ. դեկտեմբերի 4-ի համարում, որում նա հաստատել է իրավաբանական և պատմական փաստը. «Դեկտեմբերի 1-ին Խորհրդային Ադրբեջանը կամավոր հրաժարվում է վիճելի գավառներից և հռչակում է Զանգեզուրի, Նախիջևանի և Լեռնային Ղարաբաղի հանձնումը Խորհրդային Հայաստանին»: Հետագայում էր, որ քեմալական Թուրքիայի ճնշման տակ բոլշևիկները վերաշարադրեցին հայկական ազգային սահմանները թուրքերի օգտին:
Ինչո՞ւ եմ սա հիշեցնում: Երբ Պուտինը գրում է, որ «ժամանակակից Ուկրաինան ոտքից գլուխ խորհրդային դարաշրջանի ծնունդն է», պետք է հիշատակեր ևս մի խորհրդային ծնունդ՝ Ադրբեջանը: Բայց այս դեպքում Պուտինը երկակի ստանդների է դավանում, երբ ասում է, որ «միջազգային իրավական տեսանկյունից Ղարաբաղը Ադրբեջանի մասն է»: «Այստեղ յուրաքանչյուր կողմ իր ճշմարտությունն ունի: Դա պետք է հանգիստ քննարկել»,- հայտարարեց ՌԴ նախագահը 2020 թվականի դեկտեմբերին: Ո՛չ, Վլադիմիր Վլադիմիրովիչ, յուրաքանյուրը չի կարող ունենալ իր ճշմարտությունը, քանի որ ճշմարտությունը միշտ մեկն է և միշտ համընդհանուր: Մնացածը կանխակալ մեկնաբանություններ են…
Աղբյուրը՝ ИА РЕАЛИСТ
