Մարդիկ
«Տեսեք՝ ինչ հայրենիք ենք կորցրել, բա մեզ սազակա՞ն է»․ հերոս Գոռ Հակոբյան
394
«Ասում էր՝ մամ, ուր գնամ՝ քեզ տանելու եմ հետս, սրտումս պահեմ։Գնաց՝ չտարավ ինձ»,-արտասվելով շարունակում է մայրը։
Հերոս Գոռն անվերադարձ գնաց՝ մնաց Արցախի սրտում՝ սրտում պահելով մորն ու մայր հայրենիքը։
Վարոս Հովակիմյան – 100 Լոռեցի բանաստեղծ-թարգմանիչը
152
Իսկ եթե սպասում եմ ուրեմն տեղ է հասել Վարոս Հովակիմյանի կողմից որպես ընթերցող ինձ հասցեագրված պատգամները։ Որպես համեստ արձագանք – պատասխան պարզապես բարձրաձայնում եմ. ՛՛Շնորհավոր հարյուրամյա հոբելյանդ իմ լոռեցի բարեկամ՛՛։
«Թշնամին էլ չի կրակի»․ թշնամուն խոցած Վոլոդյան զոհվել է ընկերոջ կյանքը փրկելիս
422
Հադրութի արծիվն էր նա՝ հերոս Վլեն, որ ապացուցեց, որ հայրենիքի հանդեպ սերը բառերով չեն արտահայտում, զենքով են պաշտպանում երկրի սահմանները, պահում՝ կյանքի գնով։
Հող տալով խաղաղ չենք ապրի. Եղեգնուտի բնակիչ
810
Նա համոզված է՝ ոչ միայն կարողանալու ենք Արցախի մեզ մնացած հատվածը հայկական պահել, այլև կգա օրը, երբ կորսված հողերը կազատագրվեն և ինքը կրկին Քարվաճառ կվերադառնա: «Եթե պատերազմ սկսվի, ես ու ամուսինս գնալու ենք: Միևնույն է, բոլորս էլ մի օր մեռնելու ենք: Ավելի լավ է հանուն հայրենիքի մահանալ»,- ասում է նա:
«Մա՛մ, մեզ դավաճանել են, մենք չենք պարտվել»․ հերոս Արզուման Շմավոնյան
338
Պատերազմի օրերին տիկին Հասմիկը վատ երազներ էր տեսնում․ գրատախտակին ինչ-որ մեկը գրում էր «մահ»։ Արթնանում էր տագնապած, և չնայած որդին՝ Արզումանը, ամեն օր զանգում էր մարտադաշտից, մայրական սիրտն անհանգիստ էր, զգում էր վտանգը։Մեզ հետ զրույցում ցավով ու կարոտով է պատմում որդու մասին, արցունքները զսպել չի կարողանում, լացն էլ չիթեթևացնում որդեկորույս մոր ցավը։
ԱՆՄՈՌԱՑ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄՆԵՐ
105
Լրացավ անվանի լեզվաբան, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ռաֆայել Իշխանյանի ծննդյան 100-ամյակը
Հավատում եմ, որ էլի ոտքի կկանգնենք. Քարվաճառի բնակիչ
283
"Կարինե Սողոմոնյան, 51 տարեկան, Քարվաճառում սկսել եմ աշխատել 2011-ից, ինձ այնտեղի մշակույթի կենտրոնը վերաբացվել է ՊՈԱԿ-ի կարգավիճակով և հունվարի մեկից սկսել եմ աշխատել այնտեղ որպես պարուսույց, Երևանից եմ տեղափոխվել: Քույրս 2003-ից ապրում էր Քարվաճառում, ինքն էլ Մշակույթի կենտրոնի տնօրենն էր, աջակցեց, որ ես գնամ ու կենտրոնում պարուսույց աշխատեմ:"
«Սա մեր կռիվը չէ, թե չէ մինչև Բաքու կգնանք»․ կամավորական Մարտին Մարտիրոսյան
910
Մոր՝ տիկին Սիլվայի խոսքով՝ դիրքերից տուն էր գալիս երգով, հետ վերադառնում՝ երգով, բոլորի հիշողության մեջ մնալով որպես երգով կամավորական։
Սատանայի հետ էլ պայմանագիր կկնքեմ, եթե իմանամ, որ այդ դեպքում չենք կորցնի Արցախը. քարվաճառցի
367
«Մեր ամենամեծ թշնամին անտարբերությունն է: Չգիտեմ, թե ինչպես է եղել, բայց մենք փոխվել ենք ու սկսել ենք իրար չսիրել, ինչն էլ մեզ տանում է դեպի կործանում ամեն բնագավառում: Երբ սովորենք մեր կողքինին սիրել ու հանդուրժել, լինենք միասնական, ներկայիս իրավիճակը կփոխվի»,- կարծում է Արցախի Նոր Շահումյանի շրջանի Քարվաճառ քաղաքի բնակիչ, 53-ամյա Անուշ Նալթակյանը:
«Մենք ոտքի ենք կանգնել, մեր երկիրն էլ պետք է ոտքի կանգնի»․ հերոս Շահեն Բաբայան
433
Տղաներին այդտեղ միավորել է ոչ թե ընդհանուր ցավը, այլ ցավից վեր հառնելու աներեր կամքն ու ապրելու և հաղթելու անսահման տենչը։ Շահենն ասում է՝ իրենք մեկ բռունցք են կազմել, որ մի օր հաղթեն, աշխարհին ցույց տան հայի չկոտրվող և ուժեղ տեսակը, աշխարհում հպարտ բարձրացնեն Եռագույնը։
Պատերազմը քանդեց բոլոր երազանքները․ Եղեգնուտի բնակիչ
399
44-օրյա պատերազմում պարտությունից հետո շարունակվող կորուստների շղթան հողերը հանձնելու հետևանքն է, համոզված է Արցախի Նոր Շահումյանի շրջանի Եղեգնուտ գյուղի բնակիչ Մարիամ Փիլաֆյանը։
«Սպասում ենք՝ Կարենը մի օր հրաշքով տուն կվերադառնա»․ հերոս Կարեն Ստեփանյանի կին
672
Գյուղում խուճապ չկա, զինվորներն էլ արթուն հսկում են սահմանը։ Ինքը Արցախում երբեք չի եղել։ Վերջերս որոշել էր Արցախ գնալ և այցելել Ազատամարտիկների այգի՝ ծաղիկներ խոնարհելու զոհված հերոսների հիշատակը հավերժացնող փառքի ստենդի մոտ, բայց թշնամու կողմից Արցախի շրջափակման պատճառով դա էլ է երազանք մնացել։
Սամվելն էնքան շատ էր սիրում կյանքը... Չափից դուրս ընկերասեր էր, հասնող․ համադասարանցին՝ գիշերը զոհված Սամվելի մասին
89
Սամվելը մանկավարժի ընտանիքից էր․ տատիկը հայոց լեզու էր դասավանդում նույն դպրոցում։ Նա տան միակ արու զավակն էր․ ունի մեկ քույր․․․
Սամվել Կարապետյանի որդին՝ Տիրան Կարապետյանը շատ վաղ հեռացավ կյանքից, իր գործն էլ՝ հորից ժառանգած՝ «Ճանաչիր, որ սիրես» կարգախոսով էր․․․
759
«Ճանաչի՛ր, որ սիրես»՝ Սամվելն այս կարգախոսով՝ իր անձնական օրինակով էր կրթել ու դաստիարակել զավակներին։ Եվ Տիրան Կարապետյանն այս նշանային խոսքն իբրև կենսակերպ ապրեց իր 36 տարիները և իրենից հետո թողեց Հայոց Հայրենիքը գավառ-առ գավառ ճանաչելով անվերապահ սիրելու մասին իր բազմաթիվ ֆիլմերը՝ Խոշաբ, Շատախ, Մոկս, Խնուս, Ջուղա.
«Մեր հողը մեզ տան, մեկ րոպե էլ չեմ մնա այստեղ»․ հերոս Արթուր Ասրյանի մայր
675
Ամուսնու հետ մանկապարտեզում ջեռուցման համակարգում են աշխատում՝ հերթափոխով։ Չի տրտնջում, սիրով է աշխատում։ Երազում է վերադառնալ հարազատ Մոխրենես։
«Մենք համոզված էինք, որ անգամ Ստեփանակերտը կտան, բայց ոչ Շուշին, քանի որ Շուշին այն կենտրոնն է, որը պետք է պահվեր»
597
Սրբուհին համոզված է՝ եթե Արցախը տանք, Սյունիքն էլ կընկնի, և հաջորդը Երևանի մատույցներն են լինելու։
Մահացել է Ազատի կացարանի հրդեհից զոհված Գագիկ Բարսեղյանի հայրը
130
Գագիկը ծնունդով Գառնի համայնքից էր, բայց վաղ հասակում տեղափոխվել էր Գերմանիա։ Գագիկն ուներ մեկ քույր եւ մեկ տարեկան եղբայր։
Մահացել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վիգեն Խաչատրյանը. a1plus.am
54
2021թ. հունիսի 20-ին ԱԺ պատգամավոր է ընտրվել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության համապետական ընտրական ցուցակով:
‹‹Մինչև քարտեզը չփոխվի, պատերազմը չի կանգնելու››․ հայր և որդի Կոծինյանները զոհվել են Շուշիում
837
«Իմ որդին նոյեմբերի 9-ից հետո է զոհվել որովհետև նոյեմբերի 16-ին նրան բաց են բերել տուն։ Թող գոնե մեր որդիներին հանեին, նոր տարածքները տային»,- ասում է մայրը։
Մորս՝ Քնարիկ Ղորխմազյանի մահվան հիսուն ամյակի տարելիցին 50 տարի առանց քեզ
71
Հիսուն տարի չէ, որքան էլ անցնի,
Քո հանդեպ սիրուց մազ չի պակասի,
Այն այսօր սիրով որդուս եմ թողնում,
Հետո էլ կգան թոռները – ծոռները…
«Ես ինչպե՞ս թողնեմ վիրավորներին գնամ». հերոս Արտակ Սարգսյան
798
Զինակից ընկերները հետագայում պատմել են, որ հոկտեմբերի 24-ին Արտակը հերոսաբար կռվել է հատուկջոկատայինների դեմ, ոչնչացրել թշնամուն: Արտակը խրամատը չի լքել, անգամ այն ժամանակ, երբ ընկերը հորդորել է դուրս գալ այդտեղից, քանի որ նրա վիճակն էլ էր ծանր:
Շատ դժվարությունների միջով ենք անցնում, բայց հայի ոգին խոնարհվող չէ․ Աննա Հայրապետյան
336
«Ես 1988-ի ավերիչ երկրաշարժն եմ տեսել, հարազատներ եմ կորցրել, բայց չեմ կոտրվել։ Հայրենազրկումից հետո էլ կոտրված չեմ, պայքարում եմ և հավատում, որ մի օր Առաքել եմ վերադառնալու»,- ասում է Արցախի Հադրութի շրջանի Առաքել համայնքի Քարագլուխ գյուղի բնակիչ Աննա Հայրապետյանը։
«Ընկերներս գնում են,ես էլ պետք է ծառայեմ». Սերգեյ Գաբրիելյան
595
«Մեր երկիրը թողնելու երկիր չի: Մենք պաշտպանելու ենք մեր հողը: Այստեղից դուրս չենք գալու: Թող մեզ ջնջեն, բայց այստեղից դուրս չեմ գալու: Ես մեծ հույս ունեմ, որ Աստված մեզ կպահպանի»,-ասում է մայրը: