f

Անկախ

Պատերազմն ադրբեջանցի զինվորների աչքերով․ մաս 1


Բարձունքը, որ պետք է գրավեինք, Մարտակերտ-Թարթառ ճանապարհը փակող իսկական կողպեք էր։ Մի քանի անհաջող փորձերից հետո մեզնից ոչ ոք արդեն չէր հավատում, որ այդ անմատչելի բերդը գրավել ընդհանրապես հնարավոր է։ Հայերի պաշտպանությունը շատ ամուր էր․ բետոնե բունկերում տեղակայված կրակակետից նրանք թույլ չէին տալիս մեզ ու տեխնիկային մոտենալ։ Անգամ անօդաչուների հարվածներից հետո իրավիճակը մեզ համար մնում էր անհուսալի։ Հենակետի հետևի գյուղում հայերը առնվազն 3-4 հրետանային մարտկոց ունեին, որտեղից մեր տանկերն ու հետևակի մեքենաները խոցվում էին հենց գրոհի մեկնարկին։ Միակ հույսներս մնացել էր ՏՈՍ-ը։ Սարսափելի, վայրենի զենք է, աղոթում էինք, որ կրակային դիրք դուրս բերելիս չխփեն։ Երբ ՏՈՍ-ն ու հրետանին սկսեցին բառի ուղիղ իմաստով վարել հայկական բարձունքը մեր հետախուզական երկու ջոկատներ՝ մոտ 40 հոգի, առաջ շարժվեցին։ Ծուխը ցրվելուն պես բարձունքի վրա գտնվող հենակետից նորից սկսեցին կրակել։ Ասել, որ հայերն աննկարագրելի դիմադրություն էին ցույց տալիս, նշանակում է ոչինչ չասել։ Օգնության շտապող ավտոշարասյուն երևաց, մեր անօդաչուների և հրետանու հարվածից հետո, մեքենաներից զինվորներ դուրս թափվեցին ու սկսեցին վազել։ Հայերի փախուստի տեսարանը մեր զինվորներին ոգևորեց գրոհի։ Տարածությունը մեր միջև շատ մոտ էր, ու երբ մնացել էր ընդամենը 15-20 մետր, հայերը շրջվեցին ու, պառկելով գետնին, սկսեցին կրակել։ Գրոհը դադարեց։ Մերոնք սկսեցին իրենց խփել մինոմյոտներով, իրենք մեզ։ Մեր բախտից էր երևի, որ եղանակն ամպամած էր, ու մութը ավելի շուտ վրա հասավ։ Լուսանալուն պես հրետանային ռմբակոծությունը վերսկսվեց, արկերի անձրև էր իսկական, կրակում էին տարբեր տրամաչափի բոլոր տեսակի հրետանային միջոցներից։ Ներքևում գտնվող մեր ուժերը չէին կարողանում օգնության հասնել, մենք էլ չէինք կարողանում տեղից շարժվել։ Մեր միակ առավելությունը այն էր, անօդաչուներից փոխանցվող լուսանկարներից տեսնում էինք թշնամու տեղակայումը և զորաշարժը, ինչի արդյունքում մեզ հաջողվում էր թույլ չտալ հայերի օգնական ուժերին մոտենալ բարձունքին։

Միայն հոկտեմբերի 15-ին երեկոյան յոթին կարողացանք հաղթահարել նրանց դիմադրությունը։ Երբ մտանք բունկեր, մեր ու իրենց զինվորների դիակներ էին՝ կարծես գրկախառնված, ակնհայտ էր, որ դաժան ձեռնամարտ է եղել, կենդանի ոչ մեկ չկար, բացի մեկ վիրավորից։ Այդ մարտում մեր 40 հոգանոց երկու ջոկատներից զոհվեցին 10, վիրավորվեցին 39 մարդ։ Ամբողջ մարտի ընթացքում մեր մոբից ոչ մեկ կռվի մեջ չմտավ, եղան նաև փախչողներ ու թաքնվողներ։ Հաջիևի ջոկատի Բաքվից զորակոչված 15-20 տղաները ցած էին նետել զենքերը, թաքնվել, որ որ մարտի մեջ չմտնեն։

Հոկտեմբերի 15-16-ի ծանրագույն մարտերում մենք 57 զոհ ենք տվել Լևոնարխի տարածքում գտնվող այս մեկ բարձունքի հայկական հենակետը գրավելիս։ Պատերազմի ավարտից հետո մարդիկ սոցիալական ցանցերում մինչև հիմա քննարկում են, թե ինչու հյուսիսային ուղղությունում կարողացանք ազատագրել հողերի մեր ընդամենը 7 տոկոսը՝ չնկատելով, որ հարձակման հիմնական հարավային թևում էլ, որտեղ կնետրոնացված էին մեր հիմնական ուժերը, մինչև Շուշին վերցնելն ու զինադադարի կնքումը, ազատագրված էին 20 տոկսից քիչ ավելին։ Պատերազմի վերջում մեր ջոկատը կռվում էր Ջաբրայիլում, որտեղ նոյեմբերի 6-ի դրությամբ 18 գյուղ դեռ ազատագրված չէր։ Պաշտպանության նախարարության զեկույցներով, հարգարժան նախագահի ելույթներով ու հեռուստատեսությամբ, լրատվամիջոցներով քարոզչությամբ պատերազմն ամենևին այն պատերազմը չէ, որով անցնում է զինվորը։ Իսկ զինվորն անցնում է դժոխքով։

Վարդան Բալյան ՖԲ Գրառում 44-օրյա պատերազմ Ադրբեջան Հայաստան Արցախ խմբագրի ընտրանի

Ղրիմի կամրջով արդեն երեք ամիս ռազմական բեռներ չեն մատակարարվում. Independent
Կիևում նախագահ Զելենսկու սպանությունը ծրագրող գործակալների ցանց է բացահայտվել. Ուկրաինայի անվտանգության ծառայություն
Եվրախորհրդարանի ավելի քան 30 անդամներ խնդրում են զրկել Վրաստանը թեկնածուի կարգավիճակից
Իսրայելի պատվիրակությունը կմեկնի Կահիրե՝ ՀԱՄԱՍ-ի հետ նախնական բանակցությունների. Reuters
ԱՄՆ-ն Իսրայելին հստակորեն հայտնել է Ռաֆահ ցամաքային ներխուժման վերաբերյալ իր դիրքորոշումը. Պետքարտուղարություն
Սի Ծինպինը խոստացել է երբեք չմոռանալ, որ Բելգրադում ՆԱՏՕ-ն ռմբակոծել է Չինաստանի դեսպանատունը
Նիդեռլանդներն աշնանն Ուկրաինային կփոխանցի F-16 կործանիչների առաջին խմբաքանակը
Իրանը և ՄԱԳԱՏԷ-ն կշարունակեն փակուղուց դուրս գալուն միտված բանակցությունները. Գրոսսի
Ռաֆահում գործողությունը կշարունակվի մինչև ՀԱՄԱՍ-ին ոչնչացնելը. Գալանտ
Նիկոլ Փաշինյանը աշխատեցնում է իր ստերի ֆաբրիկան
Եվրախորհրդարանի պատգամավորները կողմնակի միլիոնավոր եվրոներ են վաստակում. Transparency International
Մահացած զինծառայողը տան միակ կերակրողն էր, 3 երեխաների հայր
Հայտնաբերվել է պայմանագրային զինծառայող Արտակ Սերյոժայի Ավալյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով. ՊՆ
Ռուսաստանի գլխավոր դատախազությունն անցանկալի է ճանաչել Freedom House իրավապաշտպան կազմակերպության գործունեությունը
Ակնկալիքներս մեծ են՝ վերջապես կազատենք Հայաստանն այս չարիքից․ 44-օրյա պատերազմի նահատակ հերոսի մայր
Այն ինչ անում է այսօր եկեղեցին՝ իրական խաղաղության մասին է․ Մետքասե Հակոբյան
Այս իշխանությունների օրոք դպրոցներում, ուսումնական հաստատություններում անարգել թմրանյութ է շրջանառվում․ Գառնիկ Դանիելյան
Թող գան Կիրանցում ապրեն, հետո՝ կարող են խոսել․ բնակիչներ
Տեղեկություններ ենք ստացել, որ որոշ գործատուներ աշխատակիցներին պարտադրում են մասնակցել երթերի․ ՀՀ առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմին
Ժամանակն է՝ սթափվելու, միավորվելու․ իրազեկման ավտոերթ՝ Շիրակում
Կիրանցում սահմանազատման եւ սահմանագծման գործողություններն այս պահին կասեցվել են. Կամո Շահինյան
Եկեղեցին, չունենալով քաղաքական իշխանության հավակնություններ, պիտի շարունակի ջանքեր ներդնել հանուն հայրենիքի. Գերագույն հոգևոր խորհուրդ
Վանաձորում 56-ամյա որդին հարվածներ է հասցրել 83-ամյա մորը․ վերջինը հիվանդանոցում մահացել է
Ադրբեջանի խորհրդարանում առաջարկում են Փաշինյանին Բաքու հրավիրել
Եվրոպական 11 երկրների շուրջ 30 քաղաքներում մայիսի 12-ին տեղի կունեն ցույցեր հաջակցություն «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման
Ավելին
Ավելին