Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի (ԽԱՊԿ) վերլուծության համաձայն, 2023 թվականին լրագրողների նկատմամբ ֆիզիկական բռնության դեպքերը 2022 թվականի 14-ից նվազել են 6-ի, սակայն փոքր-ինչ ավելացել են այն դեպքերը, երբ լրագրողների նկատմամբ ճնշումներ են գործադրվել կամ եղել են կարծիքի արտահայտման, տեղեկատվություն ստանալու և տարածելու ազատության իրավունքի խախտումներ։ Այս մասին ասվում է Freedom House իրավապաշտպան կազմակերպության «Nations in Transit 2024» տարեկան զեկույցում։
«2023-ին, նախորդ տարվա համեմատ, ավելացել են լրատվամիջոցների և լրագրողների հետ կապված դատական հայցերը։ Լրագրողական կազմակերպությունները նախազգուշացնում են «իրավական ընթացակարգեր օգտագործելու փորձերի մասին»՝ որպես «պատժիչ գործիք լրատվամիջոցների դեմ», նշվում է զեկույցում։
Իրավապաշտպան կազմակերպությունն իր զեկույցում նշում է, որ մի քանի անգամ Հայաստանի իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության անդամները, այդ թվում՝ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը և Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը, դատական հայցեր են ներկայացրել լրատվամիջոցների դեմ՝ իրենց հեղինակությունը վնասելու համար և պահանջել, որ դատարանը կալանի մեղադրվող կողմի ակտիվները՝ իրենց հայտարարած հայցի արժեքին համարժեք:
«Ավինյանի դեպքում տեղական և միջազգային լրագրողական հանրության քննադատությունից հետո նա դատարանին խնդրեց չեղյալ համարել իր կողմից ընդունված ակտիվների սառեցման որոշումը։ Վարչապետ Փաշինյանը նույնիսկ կոչ է արել պաշտոնյաներին դատի տալ այն լրատվամիջոցներին, որոնք «կեղծ» հաղորդումներ են հրապարակում՝ մեղադրելով իրենց կոռուպցիայի մեջ՝ Transparency International կազմակերպության կոռուպցիայի ընկալման ինդեքսում (CPI) Հայաստանի անկումը հետ շրջելու համար»,- ընդգծվում է փաստաթղթում։
Միևնույն ժամանակ իրավապաշտպան կազմակերպությունը նշում է, որ լրատվամիջոցների հանրային ընկալումը նույնպես ավելի բացասական է դարձել։
«Ամերիկյան շահույթ չհետապնդող Internews կազմակերպության ուսումնասիրության համաձայն, հայ բնակչության մասնաբաժինը, որը հայկական ԶԼՄ-ների կողմից ներկայացված տեղեկատվությունը մասամբ կամ ամբողջովին վստահելի է համարում, 2023 թվականին եղել է 49 տոկոս, ինչը զգալիորեն ցածր է 2021 թվականի 73 տոկոսից։ Ըստ IRI-ի, 2023 թվականի դեկտեմբերին անցկացրած հարցման, չնայած նրան, որ հասարակությունը խոսքի ազատությունը և ԶԼՄ-ների անկախությունը համարում է այն ոլորտները, որտեղ Հայաստանը ամենաշատ առաջընթացն է գրանցել, սակայն երկու ոլորտների ընկալումները զգալիորեն նվազել են՝ համեմատած 2019 թվականի հարցումների հետ»,- գրում է Freedom House-ը։
