Գիտական հանրությունը կարող է մեծ դեր ունենալ ՀՀ զարգացման գործում, եթե կառավարությունը գիտությանը կոնկրետ խնդիրներ իջեցնի, կարծում է ՀՀ ԳԱԱ Ֆիզիկայի կիրառական պրոբլեմների ինստիտուտի (ՖԿՊԻ) տնօրեն, ֆիզ․ մաթ․ գիտությունների թեկնածու Վահան Քոչարյանը։
Նա շեշտում է՝ ներկայում ավելի շատ գիտական ինստիտուտներն են առաջարկներ ներկայացնում կառավարությանը, իհարկե, հաշվի առնելով ՀՀ զարգացման ռազմավարությունը և կառավարության գործողությունների ծրագիրը։
«Երկուսն էլ պետք են։ Այո, գիտական հիմնարկներն էլ պետք է առաջարկներ ներկայացնեն, քանի որ առանց դրա կառավարությունը չի կարող գիտության զարգացման ուղղությունները մատնանշել։ Բայց նաև թիրախային համագործակցություն է պետք, երբ կառավարությունը հստակ խնդիր է ներկայացնում, իսկ գիտական ինստիտուտներն այդ խնդրի լուծման առաջարկներ են ներկայացնում, և ի վերջո հաղթում է լավագույն ծրագիրը»,- ասում է նա։
Քոչարյանը կարևորում է նաև, որ գիտական ինստիտուտներն ավելի մեծ ազատություն ունենան իրենց հատկացվող բազային ֆինանսավորման տնօրինման հարցում։ Օրինակ՝ կարողանան խնայողություններ անել և դրանք ուղղել սարքավորումների ձեռքբերմանը։
«Հիմա էլ այդ հնարավորությունները կան, բայց մեծ չեն, գործընթացն էլ շատ դանդաղ է տեղի ունենում։ Գնումների համակարգով առնվազն մեկ տարի է տևում որևէ սարքավորում ձեռք բերելը։ Այդպես նաև գինն է բարձր լինում։ Այս ոլորտում թղթաբանության պարզեցման կարիք կա»,- ասում է նա։
Շարունակելով գիտության խնդիրների թվարկումը՝ Վահան Քոչարյանը կարևորում է երիտասարդների ներհոսքը դեպի գիտություն ապահովող գործուն մեխանիզմներ ունենալը։
Շեշտում է՝ հատկապես իրենց ոլորտում բուհերի շրջանավարտները նախընտրում են ՏՏ ոլորտ անցնել, որտեղ արագ և մեծ գումարներ կարող են աշխատել։
Վստահ է՝ երիտասարդներին դեպի գիտություն գրավելու համար պետք է կարողանալ մրցունակ աշխատավարձ և աշխատանքային պայմաններ առաջարկել։ «Եթե երիտասարդն ինստիտուտ գա, տեսնի դրական աշխատանքային մթնոլորտ, նոր սարքեր, ժամանակակից գիտություն, կդիտարկի նաև գիտության ոլորտում կարիերա ստեղծելու հնարավորությունը»,- ասում է նա։
Քոչարյանը կարևորում է, որ դեռևս դպրոցական տարիներից աշակերտներին գիտության հետ առնչվելու հնարավորություն ընձեռվի։ «Կարելի է, օրինակ, պարբերաբար դպրոցում գիտության օր ունենալ, աշակերտների և գիտաշխատողների հանդիպումներ կազմակերպել, նրանց ներկայացնել, թե ինչ հետաքրքիր աշխատանք է կատարում գիտաշխատողը»,- ասում է նա՝ հավելելով, որ նախատեսում է առաջիկայում նման նախաձեռնությամբ հանդես գալ․ գիտության ոլորտում բավարար թվով կադրեր ներգրավելու խնդիրը սուր է և պետք է հենց այսօրվանից այդ ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկել՝ ապագայում փաստի առջև չկանգնելու համար։
Նա նաև նշում է՝ գիտության ոլորտում հնարավորությունները շատ են, բայց կադրերի պակասն արդեն իսկ խանգարում է դրանցից օգտվել․ խնդիր է ծրագրի ղեկավար գտնելը, որն էլ հետևանք է տարիներ շարունակ գիտության ոլորտից տեղի ունեցած արտահոսքի և միջին տարիքի մասնագետների պակասի։
Քոչարյանը կարծում է՝ ներկայում ունենք բավարար գիտական պոտենցիալ՝ Հայաստանի զարգացումն ապահովելու և մեր երկրկի առջև ծառացած մարտահրավերները լուծելու համար։ Բայց այդ պոտենցիալը ճիշտ ու արդյունավետ օգտագործելու համար կարևոր է կառավարություն-գիտություն համագործակցությունը։
Օրինակ՝ կառավարությունը, ելնելով իր առաջնահերթություններից, կարող է խրախուսել գիտական այս կամ այն արդյունքի առևտրայնացմանը, կիրառություն մտնելուն։ Մեկ այլ տարբերակ է գիտական ինստիտուտներին հնարավորություն ընձեռել վաճառել ստեղծված սարքավորումների լաբորատոր նմուշները և ստացած գումարը ներդնել գիտական արդյունքի կատարելագործման և առևտրայնացման նպատակով։
