Լուրեր են շրջանառվում, որ Հայաստանը շահագրգռված է, որպեսզի Հնդկաստանը զենք մատակարարի եւ օդաչուներ պատրաստի իր ռուսական արտադրության Սու-30ՍՄ «Ֆլանկեր» կործանիչների համար։ Թեեւ նման պայմանավորվածությունը չի հաստատվել, Նյու Դելին, անշուշտ, կարող էր զգալիորեն բարելավել հայկական ինքնաթիռները։ Բայց արդյո՞ք դա իսկապես առաջնահերթություն է Երեւանի համար։ Այս մասին գրում է Փոլ Էդենը Forbes-ի համար իր հոդվածում։ Հնդկաստանը 272 Սու-30ՄԿԻ-ից բաղկացած հսկայական պարկ ունի, որոնց մեծ մասը Նյու Դելիում կառուցվել է լիցենզիայով։ 20 տարի շարունակ այդ կործանիչների այդքան մեծ քանակություն շահագործելուց բացի՝ Հնդկաստանը նրանց համար ձեռք է բերել եւ զարգացրել նաեւ ոչ ռուսական սպառազինություն: «Այն, ինչ առանձնացնում է հնդկական Սու-30ՄԿԻ-ն «Ֆլանկեր»-ից, որոնք շահագործվում են ամբողջ աշխարհում, այն է, որ այն իրենից ներկայացնում է տարբեր զենքերի, հաղորդիչների եւ ամբողջ աշխարհից ավիոնիկայի համադրություն»,-ասել է փորձառու հնդիկ օդաչուն։
Հրթիռները, մասնավորապես, ներառում են հնդկական գերձայնային թեւավոր BrahMos հրթիռի օդային տարբերակը, որը Սու-30ՄԿԻ-ին տալիս է էական հակազդեցության հնարավորություն, եւ Astra-ի «օդ-օդ» դասի հրթիռը տեսադաշտից դուրս (BRAAM): Վերջին ամիսներին Հնդկաստանի եւ Հայաստանի միջեւ պաշտպանական կապերը նկատելիորեն ակտիվացել են։ Երեւանը դարձել է հնդկական արտադրության Pinaka համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգի առաջին արտասահմանյան պատվիրատուն՝ 2022 թվականին պատվիրելով մոտ 250 միլիոն դոլար արժողությամբ չորս մարտկոց։ Բացի այդ, երկու երկրները մտահոգված են Թուրքիայի, Ադրբեջանի եւ Պակիստանի միջեւ աճող եռակողմ ռազմական կապերով։ Ուստի խելամիտ կլիներ, եթե նրանք համագործակցեին Հայաստանի Սու-30-ը բարելավելու համար։ Մյուս կողմից, Երեւանը կարող է կասկածներ ունենալ այդ ինքնաթիռներում լրացուցիչ ներդրումների վերաբերյալ։ 2019 թվականին Հայաստանը ձեռք է բերել չորս Սու-30ՍՄ։ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը գովաբանում էր ժամանակակից կործանիչների գնումը՝ հայտարարելով, որ երկիրը վերջապես հեռանում է խորհրդային դարաշրջանի էժան, ցածր տեխնոլոգիական օգտագործված համակարգերի որոնումից։ Նրա լավատեսությունը ճակատագրորեն վաղաժամ էր։ Հայկական ֆլանկերները գործի չեն դրվել 2020 թվականին ԼՂ հակամարտության ողջ ընթացքում, քանի որ նրանք չունեին կրիտիկական սպառազինություն, հատկապես «օդ-մակերես» դասի կառավարվող զինամթերք։ Այս ռեակտիվ ինքնաթիռները չկառավարվող հրթիռների դեմ պայքարի ուղարկելը, անկասկած, կհանգեցնի կորուստների եւ գրեթե ոչ մի նկատելի օգուտ մարտի դաշտում: Այդ պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանը ոչնչացրել է մի քանի հայկական ՀՕՊ համակարգեր՝ օգտագործելով իսրայելական արտադրության Harop զինամթերք։ Բաքվի կողմից նման զենքի հաջող օգտագործումը համոզիչ կերպով վկայում է այն մասին, որ Երեւանը ճակատագրական սխալ է թույլ տվել՝ իր սահմանափակ ռազմական բյուջեի մեծ մասը ծախսելով ֆլանկերների վրա՝ ի հաշիվ զարգացող անօդաչու սարքերի արդյունաբերության։ Ի սկզբանե Հայաստանը հույս ուներ ձեռք բերել առնվազն մեկ տասնյակ Սու-30ՍՄ։ Մյուս կողմից, գոյություն ունեցող չորս ինքնաթիռների վաճառքը Ռուսաստան, ամենայն հավանականությամբ, աննպատակահարմար կլինի Ուկրաինա ռուսական ներխուժման լույսի ներքո։ Անցյալ տարվա մարտին Երեւանն արդեն հերքել էր լուրերն այն մասին, որ իր ֆլանկերը հետ է տեղափոխել Մոսկվա ՝ պատերազմում օգտագործելու համար։ Բացի այդ, Հայաստանի կողմից լրացուցիչ Սու-30-ների ցանկացած ձեռքբերում կարող է դրդել Ադրբեջանին պատասխանել ժամանակակից կործանիչների ձեռքբերմամբ։ Բաքուն լիովին կարող է օգտագործել հայկական գնումները, որոնք Երեւանը չի կարող իրեն թույլ տալ, որպես պատրվակ, որպեսզի վերջապես ձեռք բերի Չինաստանի եւ Պակիստանի համատեղ մշակված JF-17 Thunder կործանիչը։
Չինական PL-15 BVRAAM-ով զինված տասնյակ JF-17 Block 3 կործանիչներ զգալիորեն կուժեղացնեն ադրբեջանական ավիացիան եւ, հավանաբար, կվերցնեն ցանկացած առավելություն, որը կտան ֆլանկերները Հայաստանին։ Ուստի Երեւանը կարող է ինչ-որ միջինի համաձայնել։ Հնդիկ ինժեներները կարող են մոդիֆիկացնել օդանավը, որպեսզի հագեցնեն Astra-ով եւ նույնիսկ BrahMos-ով, ինչը հնարավոր է թույլ տա Հայաստանին հարվածներ հասցնել Ադրբեջանի խորքերում գտնվող թիրախներին։ Բաքուն արդեն արդիականացրել է իր խորհրդային Սու-25 գրոհային ինքնաթիռները։ Այդ ինքնաթիռները՝ ի թիվս այլնի, ունակ են կրել թուրքական արտադրության սպառազինություն, այդ թվում՝ SOM հեռահար թեւավոր հրթիռ։ Նման պայմանավորվածությունը կարող էր օգնել Հայաստանին պահպանել դեմքը՝ ապացուցելով, որ Flanker-ի սկզբնական ձեռքբերումը վատնում չէր այն եզակի հնարավորությունների շնորհիվ, որոնք կարող է տրամադրել Հնդկաստանը»։
