Ապրելու և արարելու երազանքով
Արցախցի Արևիկ Պետրոսյանը Մարտակերտի շրջանի Նոր Սեյսուլան գյուղից է, Աշանի հայտնի դերձակ Գրիգորիի թոռն է և կարել սովորել է մայրիկից: Արևիկի ամուսինը Կապանից է, և Ստեփանակերտում վարձով բնակարանում էին բնակվում:
Մեր պատմության հերոսուհին Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ժամանակ տեղափոխվել էր Երևան և նոր կյանք սկսել այնտեղ. կիսատ երազանքները սրտում` շարունակելով ապրել և արարել: Դեռ Արցախում որդու ծնվելուց հետո Արևիկն ուզում էր ինչ-որ բանով զբաղվել:
Այդ ժամանակ կարի մեքենա է գնել և որոշել ստեղծագործել`պատրաստելով գեղեցիկ գլխազարդեր, գլխարկներ, աքսեսուարներ, մանկական հագուստ, հետագայում արդեն` մկրտության անվանական սրբիչներ և շապիկներ: Իր աշխատանքները ֆեյսբուքյան էջով գովազդելով` հաճախորդներ է ձեռք բերել: Շատ պատվերներ էր կատարում:
Ասում է`ավելի շատ հաճախորդներ ուներ, քան` փորձառու դերձակները: Արևիկն այդպես փոքրիկ քայլերով նախասիրությունը նպատակ է դարձրել` դառնալով պահանջված և սիրված դերձակ: Սեփական արհեստանոց բացելու համար բարենպաստ պայմաններ էին ստեղծվել, սակայն Արցախյան 44-օրյա պատերազմը խաթարեց ամեն ինչ: Պատերազմի ժամանակ Արևիկն իր հետ կարողացել է միայն կարի մեքենան տեղափոխել Երևան: Անգործության չի մատնել իրեն: Մի օր իր հաճախորդներից մեկը հետաքրքրվել է Արցախից տեղափոխված ընտանիքների ճակատագրերով: Արևիկին օգնելու ցանկություն է հայտնել և միջնորդել բարերարների աջակցությամբ կարի համար անհրաժեշտ պարագաներ ձեռք բերելու:
«Մտածում էի` գոնե կար անեմ, հույսով լցվեմ: Հիմնական պատվերներն Արցախից էին լինում: Վարձով խանութ էի բացել և իմ պատրաստած գլխազարդերը, գլխարկները, մկրտության անվանական սրբիչներն ու մանկական հագուստը վաճառել»,-ասում է նա:
Այդպես արցախցի դերձակը Երևանում շարունակել է զբաղվել սիրելի աշխատանքով: Հետո ժամանակակից կարի մեքենա է գնել: Արևիկը ոչ միայն կարում է, այլև` ասեղնագործությամբ զբաղվում: Նա խոստովանում է` Երևանում ջերմ են ընդունել մեր հայրենակիցները, բայց խստապահանջ էին պատվերների հարցում: Արցախում այլ էր. շատերն արդեն ճանաչում էին նրան և որոշ հարցերում փոխըմբռնումով էին մոտենում:
Համոզված է` կգա մի օր, որ Արցախում էլ պատվիրատուները խիստ պահանջկոտ կլինեն: Արևիկն Անկեղծանում է` Երևանում Արցախի հանդեպ անսահման կարոտով էր ապրում: Ասում է` հոգով միշտ Արցախի հետ էր:
Արևիկի եղբայրը զոհվել է պատերազմում
2022 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Արևիկն ընտանիքի հետ վերադարձել է Արցախ, իսկ դեկտեմբերի 12-ին թշնամին փակել է Արցախի կյանքի ճանապարհը:
«Մի օր որոշել եմ խանութը փակել և վերադառնալ Արցախ: Նպատակ ունեի սեփական խանութ-արհեստանոցը բացել Ստեփանակերտում և ինձ նման կանանց ներգրավել այդ գործում»,-ասում է նա:
Հիմա բնակվում են Ստեփանակերտում` հայրական տանը, որ պետական աջակցությամբ է տրամադրվել նրանց: Նպատակները երազանք դարձնել առայժմ չի հաջողվել: Տան մի սենյակը արհեստանոց է դարձրել և այնտեղ է աշխատում հիմա: Երևանից իր հետ բերած կարի պարագաներն էլ արդեն սպառվում են:
Արևիկի խոսքով` հարազատ գյուղի հետ շատ կապված է եղել, շատ կարոտում է: Ստեփանակերտը նա համարում է միայն իր բնակավայրը:
Հայրը` Բորիս Պետրոսյանը, Արցախյան առաջին ազատամարտի մասնակից է. պատերազմի ժամանակ վիրավորվել է և հաշմանդամություն ունի: Երկու եղբայրները` Գրիգորին և Նիկոլայը, Արցախյան քառօրյա պատերազմի մասնակից են, կամավորագրվել են նաև Արցախյան 44-օրյա պատերազմին: Գրիգորին իր կենդանության օրոք պարգևատրվել է «Արիություն» մեդալով:
Արցախյան 44-օրյա պատերազմի օրերին հրետակոծվել է նաև հարազատ գյուղը` Նոր Սեյսուլանը: Պատերազմի առաջին վայրկյանից Գրիգորին կամավորագրվել է Արցախի պաշտպանությանը: Հենց պատերազմի առաջին օրը համագյուղացիների հետ մեկնել է ռազմաճակատ: Հարազատները մի քանի օր չեն կարողացել կապվել նրա հետ: Գրիգորին զոհվել է սեպտեմբերի 29-ին` Մատաղիսը պաշտպանելիս:
Բայց սա Արևիկի միակ` չսպիացող վերքը չէ: Ճակատագիրը նորից դաժան հարվածներ է հասցրել նրա ընտանիքին: Հարազատ գյուղը` Նոր Սեյսուլանը, անցել է թշնամու վերահսկողության տակ: Այնտեղ հուղարկավորված եղբոր մարմինը մեծ դժվարությամբ են տեղափոխել Հայաստան:
Եռաբլուրում հուղարկավորելու խնդիրներ են առաջացել, որ լուծելու համար երկար ժամանակ էր պետք: Հարազատները ստիպված Գրիգորիին և զոհված մյուս համագյուղացիներին վերահուղարկավորել են Սևանի գերեզմանատանը: Արցախի շրջափակման պատճառով նրա շիրմին այցելելու հնարավորությունից զրկված են Արևիկն ու նրա ծնողները:
«Եկել եմ այն հույսով, որ ես նրան այնտեղ մենակ չեմ թողնելու»,-հուզված ասում է նա:
Արցախի շրջափակման 122-րդ օրն է լրացել: Արցախի կյանքի ճանապարհը փակ է, բայց արցախցիները շարունակում են երազել անկախ ու խաղաղ Արցախում ապրելու և արարելու մասին:
«Մի օր հույս ենք ներշնչում, մի օր այդ հույսը մարում է: Միայն ուզում ենք աշխատենք ու շենացնենք Արցախը»,- ասում է Արևիկը:
Հասմիկ Հակոբյան
