Միջազգային քրեական դատարանի Հռոմի ստատուտի վավերացման նախագիծը ստորագրվել է դեռեւս 1998էթ հուլիսի 17-ին։ Այս մասին Ազգային ժողովի նիստում, համապատասխան հարցի քննարկման ժամանակ, հոկտեմբերի 3-ին ասել է հանրապետության միջազգային-իրավական հարցերի ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը։
Նշենք, որ նախագծի քննարկումն անցնում է առանց ընդդիմադիր խմբակցությունների պատգամավորների։
Կիրակոսյանի խոսքով՝ նախագծին կառավարության հավանությունը պայմանավորված էր Հայաստանի Հանրապետության դեմ 2022թ. սեպտեմբերին Ադրբեջանի լայնամասշտաբ ագրեսիայով, ինչպես նաեւ մի շարք կոպիտ ռազմական հանցագործություններով, որոնք կատարվել են հայկական տարածքում։
Այդ պատճառով վերսկսվել է վավերացման գործընթացը, որը մինչ այդ դադարեցվել էր (2004թ.)։ Դատարանի իրավազորությունը, մասնավորապես, ենթադրվում է ճանաչել 2021թ. մայիսի 21-ից սկսած։
«Հայաստանն սկսել է ՄՔԴ-ին միանալու գործընթացը մոտ 20 տարի առաջ։ Սակայն 2004թ. օգոստոսին ՍԴ-ն Հռոմի ստատուտը հակասող է համարել այդ պահին գործող Սահմանադրությանը։ Հիմնական օրենքը վավերացվել է 2005թ. դեկտեմբերին եւ 2015թ.։ Գործընթացին նորից վերադարձել են 2020թ. պատերազմից հետո»,- նշել է Կիրակոսյանը։
Հայաստանի ՍԴ-ն, ինչպես նշել է իրավաբանը, արդեն այն ճանաչել է երկրի Սահմանադրությանը համապատասխանող։
Մինչ այդ, Մոսկվայում Հռոմի ստատուտին միանալու Երեւանի ծրագրերը համարում են անընդունելի Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի դեմ դատարանի կողմից «անօրինական օրդեր» տալու ֆոնին։ Հայաստանի պաշտոնատար անձինք իրենց հերթին հավաստիացնում են, որ վավերացումն ուղղված չէ ՌԴ-ի դեմ, եւ որ Երեւանը Մոսկվա է ուղարկել համապատասխան առաջարկներ ստեղծված իրավիճակի հետ կապված։
Մասնավորապես, Հայաստանն առաջարկել է Ռուսաստանին ստորագրել երկկողմ համաձայնագիր հարցի իրավաբանական լուծման համար։
Տեքստը ներկայացվել է դեռեւս ապրիլին, բայց պատասխան այդպես էչ չի ստացվել։