2023-ի ընթացքում հայաստանյան լրագրողական հանրության և միջազգային կազմակերպությունների ուշադրության կենտրոնում են եղել մեդիայի գործունեությանը վերաբերող օրենսդրության խնդիրները։ Այս մասին այսօր՝ հունվարի 23-ին, մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշեց Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ  Աշոտ Մելիքյանը՝ ներկայացնելով «Հայաստանում խոսքի ազատության վիճակի, լրագրողների և ԶԼՄ-ների իրավունքների խախտումների վերաբերյալ 2023 թ.» զեկույցը։

Նրա խոսքով, ՀՀ արդարադատության նախարարությունը տարեսկզբին քննարկման դրեց «Ռազմական դրության իրավական ռեժիմի մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ ու լրացումներ կատարելու մասին մի նախագիծ, որն այդ ռեժիմի պայմաններում չարդարացված խիստ սահմանափակումներ էր ենթադրում համացանցի հասանելիության և ԶԼՄ-ների գործունեության համար։ Փորձագիտական հանրության քննադատություններից հետո այս նախաձեռնությունը սառեցվեց:

Նույն՝ խիստ քննադատական վերաբերմունքի արժանացավ նաև հունվարի 16-ին ԱԺ ներկայացված՝ «Էկոլոգիական տեղեկատվության մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, որն ի վերջո հետ կանչվեց։

Ի տարբերություն այս դեպքերի, մարտի 1-ին Ազգային ժողովն ընդունեց ՀՀ կառավարության առաջարկած օրինագծերի ծավալուն մի փաթեթ, որի հիմքում «Պետական գաղտնիքի մասին» նոր օրենքն էր։ Ի թիվս շատ այլ վիճահարույց փոփոխությունների, փաթեթում ներառված էր նաև լրացում «Տեղեկատվության ազատության մասին» օրենքում։

Համաձայն դրա՝ պաշտոնական տվյալների տրամադրման հարցումները ենթակա են մերժման, եթե պարունակում են «սահմանափակ տարածման ծառայողական տեղեկություն»։ Այս ձևակերպմամբ լայն հնարավորություններ են ստեղծվում կամայականությունների համար, քանի որ սրա տակ կարող է ընկնել պետական մարմիններում առկա ցանկացած փաստաթուղթ։

Տարեվերջին՝  նոյեմբերի 29-ից, Արդարադատության նախարարությունը պաշտոնական e-draft.am կայքում հրապարակեց ու քննարկման դրեց «Զանգվածային լրատվության մասին» օրենքում և հարակից օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը, որը մշակվել է լրագրողական կազմակերպությունների, մասնավորապես՝ Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի, Երևանի մամուլի ակումբի, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոնի մասնակցությամբ։ Նախագիծը խրախուսում է որակյալ լրագրության զարգացումը՝ մասնագիտական էթիկայի նորմերի հիման վրա գործող ԶԼՄ-ների ինքնակարգավորման մեխանիզմների կիրառմամբ։

Տարվա ընթացքում միջազգային կազմակերպությունները՝  Freedom House, Human Rights Watch, «Լրագրողներ առանց սահմանների», ինչպես նաև՝ ԱՄՆ պետքարտուղարությունը հրապարակել են իրենց ամենամյա զեկույցները՝ անդրադառնալով նաև Հայաստանում խոսքի ազատությանն ու ԶԼՄ-ների գործունեությանը։

Ընդհանուր առմամբ, այս ոլորտում արձանագրվել է իրավիճակի բարելավում, սակայն մատնանշվել են նաև մի շարք խնդիրներ՝ կապված մեդիաոլորտը կարգավորող օրենսդրության և լրագրողների իրավունքների խախտումների անպատժելիության հետ։