Փետրվարի 14-ին Հաագայում 34 պետությունների ներկայացուցիչներ ստորագրեցին Ցեղասպանության, մարդկության դեմ հանցագործությունների, պատերազմական հանցագործությունների և այլ միջազգային հանցագործությունների հետաքննության և հետապնդման ոլորտում միջազգային համագործակցության մասին Լյուբլյանա-Հագայի կոնվենցիան:
Սա առաջին խոշոր միջազգային պայմանագիրն է միջազգային քրեական իրավունքի ոլորտում՝ Հռոմի ստատուտի կնքումից հետո։ Լյուբլյանա-Հագա կոնվենցիայի ընդունումը պատմական ձեռքբերում է, որը կարևոր քայլ է անպատժելիության դեմ ընդհանուր պայքարում և ամենածանր հանցագործությունների համար արդարադատության հետապնդման գործում:
Կոնվենցիան զգալիորեն կամրապնդի համագործակցությունը երկրների միջև լուրջ միջազգային հանցագործությունների հետաքննության և հետապնդման գործում և կնպաստի օրենքի գերակայության ամրապնդմանը և անպատժելիության դեմ պայքարի գլոբալ մակարդակում:
Ընդունված Կոնվենցիան անդրադառնում է միջազգային իրավական օգնության և արտահանձնման ոլորտներում առկա իրավական բացերին, որոնց բախվել են երկրները նախկինում և ապահովում է համագործակցության ընդհանուր գլոբալ շրջանակ:
Կոնվենցիան սահմանում է համագործակցության մարմինները, տուժողների, վկաների, փորձագետների և այլ անձանց կարգավիճակը, կարգավորում է միջազգային իրավական օգնության և արտահանձնման, ինչպես նաև դատապարտյալների տեղափոխման ընթացակարգերը։ Կոնվենցիայի նպատակն է ուժեղացնել քրեական հետաքննությունը և քրեական հետապնդումը միջազգային իրավունքում։
Լյուբլյանա-Հագա կոնվենցիայի ստորագրման արարողությանը մասնակցում էին 53 երկրների ներկայացուցիչներ, որոնցից 15-ը դիտորդի կարգավիճակում էին, յոթ միջազգային կազմակերպություններ և 10 քաղաքացիական հասարակության կազմակերպություններ։
Փաստաթուղթը հաստատվել է 80 պետությունների կողմից 2023 թվականի մայիսի 26-ին Լյուբլյանայում կայացած համաժողովում և ստորագրման համար բացվել 2024 թվականի հունվարին Հաագայում։ Լյուբլյանա-Հագայի կոնվենցիան կոչված է կարգավորելու միջազգային իրավունքով նախատեսված հանցագործությունների դեպքերում պետությունների միջև միջազգային համագործակցության հարցերը:
Մասնավորապես, այն վերացնում է քաղաքական հիմնավորումները և վաղեմության ժամկետները՝ որպես միջազգային հանցագործներին չհանձնելու հիմքեր, ինչպես նաև ստորագրողներից պահանջում է իրականացնել իրենց քրեական հետաքննությունը նշված միջազգային հանցագործությունների վերաբերյալ:
