Ըստ մեր ունեցած տվյալների՝ գլխավոր շտաբի պլաններից մեկը եղել է Շուշիի մոտ հնարավորինս մեծ կուտակում հավաքել և հզոր հարված հասցնել «Իսկանդերի» համալիրներով: Գործողության մյուս մասը պետք է լիներ հարձակում Սղնախի վրա, ինչը հնարավորություն կտար լիովին կտրել հակառակորդի մատակարարումը և ամբողջովին ոչնչացնել հարվածային բռունցքը, որն արդեն հավաքված էր Շուշիի տակ:
Բայց Նիկոլ Փաշինյանը պարզապես արգելեց գլխավոր շտաբին հարված հասցնել հակառակորդի կենդանի ուժի զանգվածային կուտակմանը՝ պատճառաբանելով դա միջազգային հանրության միանշանակ արձագանքով:
Ավելին, մի քանի անգամ գլխավոր շտաբի պետն առաջարկել է կիրառել «Իսկանդերը» և հարվածային մյուս միջոցները ռազմավարական օբյեկտներին և կենդանի ուժի կուտակումներին հարվածելու համար, և ամեն անգամ նիկոլ փաշինյանը նոր պատճառներ է հորինել և մերժել է գլխավոր շտաբի առաջարկները:
Բայց հիմա հարցը դա չէ, հարցը փաշինյանի այդ որոշումների իսկական պատճառներն են:
«Փաշինյանը կտրականապես արգելեց՝ ասելով, որ միջազգային հանրությունը մեզ կանիծի, եթե միանգամից սպանենք թշնամու մի քանի հազար մարդ: Միակ անգամ ինձ թույլ տվեցին կիրառել «Իսկանդերն» արդեն Շուշի քաղաքի վրա»,- Օնիկ Գասպարյան:
«Մեզ» ասելով՝ փաշինյանը նկատի է ունեցել իրեն և իր զինակիցներին, նա բացարձակապես թքած է ունեցել և՛ Արցախի վրա, և՛ այն հանգամանքի վրա, որ դրանք ռազմավարական կարևոր որոշումներ են մարտական գործողությունների ընթացքում:
Հակառակորդի կուտակումները սկզբում Հորադիզի մոտ էին, ապա Ջաբրայիլի ու Ֆիզուլիի: Բայց Փաշինյանն ամեն անգամ խոչընդոտել է գլխավոր շտաբի որոշումները:
Մարտական գործողությունների ողջ ընթացքում փաշինյանը որոշումներ ընդունելիս առաջնորդվել է միայն երկու գործոնով՝ կկորցնի՞ իշխանությունը, թե ոչ և կկատարի՞ արդյոք իրեն առաջադրված խնդիրը՝ Արցախի հանձնումը:
Գլխավոր շտաբը հայտնում է, որ մարտական գործողությունները պետք է անհապաղ դադարեցնել, իսկ փաշինյանը շարունակում է պատերազմը՝ իմանալով, որ եթե դադարեցնի մարտական գործողությունները, ապա կարելի է անմիջապես հրաժեշտ տալ վարչապետի աթոռին:
Ավելի շատ զոհեր են պետք, պետք է, որ ժողովուրդն ուժասպառ լինի, պետք է մարտի ուղարկել ավելի շատ մարտունակ զորամասեր, կոչ անել մարդկանց կամավորական ջոկատներ ստեղծել և ուղարկել նրանց թեժ կետերն առանց որևէ աջակցության, կապի ու սպառազինության: Փաշինյանը հոգեբանորեն նախապատրաստում էր մարդկանց պարտությանը և Արցախի հանձնմանը: Նա պատրաստում էր նրանց նոյեմբերի 9-ին և առավելագույնս հյուծում էր, որպեսզի ավարտին ժողովրդական ընդվզում չստանա:
Հրաժարվելով հակառակորդի ռազմավարական օբյեկտներին հարվածելուց՝ փաշինյանը նայում էր Արևմուտքին: Նա շատ լավ հասկանում էր, որ հարվածելով գազամուղին կամ հակառակորդի կենսապահովման օբյեկտներին՝ ինքն իր դեմ կուղղի արևմտյան որոշակի շրջանակների զայրույթը, ինչը կարող է հանգեցնել իշխանության աթոռի կորստյան:
Իրականում նրա մտքով իսկ չի անցել որևէ արմատական որոշում կայացնել մարտական գործողությունների ժամանակ: Նա հենց սկզբից գիտեր արդյունքը, նրա միակ խնդիրն է եղել ողջ պլանը կատարել մինչև վերջ և ընդսմին մնալ իշխանության: Նրա բոլոր որոշումները թելադրված են եղել բացառապես Բաքվի շահերով և իր անձնական շահերով:
Телеграм канал: @togarma301 (https://t.me/togarma301/1586)
