Վրաստանի մայրաքաղաքի կենտրոնը հերթական անգամ վերածվեց եռացող կրքերի ու հասարակական անկարգությունների հրաբխի: Չնայած երկրի իշխանությունների բազմաթիվ խնդրանքներին՝ ԼԳԲՏ «Թբիլիսի փրայդ» հանրությունը չհրաժարվեց կենտրոնական Ռուսթավելի պողոտայում «Արժանապատվության երթ» անունը կրող գեյ-շքերթից:
Իշխանությունները խնդրում էին այսպես կոչված փրայդի ներկայացուցիչներին ձեռնպահ մնալ ցույցերից, քանի որ գիտեին՝ դա հարուցելու է ավանդական կենսակերպի բազմաթիվ կողմնակիցների հզոր բողոքի ալիքը:
Այդ երկու խմբերի բախումն անխուսափելի էր և անմիջապես Վրաստանի իշխանություններին ծանր դրության մեջ դրեց՝ ստիպելով հայտնվել երկու կրակի արանքում:
ԼԳԲՏ փոքրաթիվ խումբը թիկունքում «քաղաքակիրթ Արևմուտքի» հզոր ու անվերապահ աջակցությունն է զգում, որի հետ ավելորդ անգամ վիճելը շահեկան չէ «Վրացական երազանքի» համար: Առանց այդ էլ նրանց հարաբերությունները հեռու են ցանկալիից: Միաժամանակ «Վրացական երազանքի» համար բացահայտ «Թբիլիսի փրայդի» կողմը բռնելը հավասար է քաղաքական ինքնասպանության, քանի որ Վրաստանի բնակչության ճնշող մեծամասնությունը չի համակրում ԼԳԲՏ հանրությանը և նրա ծիածանագույն դրոշի տակ քայլելու ցանկություն չունի: Հասարակայնության օր օրի թուլացող աջակցությունն է միայն, որ օգնում է «Վրացական երազանքին» մնալու կառավարման ղեկին՝ չնայած Արևմուտքի մշտական ճնշմանը:
Ուստի «Վրացական երազանքն» ընտրեց անաչառ միջնորդ դատավորի դիրքը, որն իր գործողություններում առաջնորդվում է բացառապես օրենքի պահանջներով: Բնական է, որ ընդդիմությունը տեղնուտեղը փորձեց օգուտ քաղել դրանից և խորհրդարանի շենքի առջև բողոքի «լռության ցույց» արեց: Դրան մասնակցեցին գործող և նախկին ազգայնականները: Նրանք «լուռ ընդվզեցին բռնության դեմ»: Այս ցույցին առանձին կծու համ է տալիս այն հանգամանքը, որ բռնության դեմ են հանդես գալիս մարդիկ, որոնք իրենց դիկտատուրայի 9 արյունոտ տարիներին խեղդեցին Վրաստանը բռնության այնպիսի սարդոստայնի մեջ, որ այդ ժամանակները կարելի է համեմատել միայն օտար զավթիչների ասպատակության հետ:
Ոստիկանությունը փորձում էր առանձնացնել իրարից երկու ցույցերը, որպեսզի խուսափեին բախումներից, բայց և այնպես դրանք տեղի ունեցան: Հետևանքները չեն կարող տարակուսանք չհարուցել: «Թբիլիսի փրայդի» հակառակորդները խիստ դաժան էին՝ չհրաժարվելով ֆիզիկական հաշվեհարդարից: Բայց պարզվեց, որ բախումների հետևանքով 55 տուժողներից 53-ը լրագրողներ էին: «Փրայդի» անդամները բնավ առյուծասիրտ սխրանք չդրսևորեցին: Ոստիկանությունը, այսպես թե այնպես, ապահովեց նրանց անվտանգությունը և կազմակերպված, հուսալի պահպանությամբ տարհանեց նրանց:
Դա համոզիչ կերպով ապացուցում է, որ «Թբիլիսի փրայդն» ընդամենը պայթուցիչ էր, ընդամենը կայծ, որ բռնկելու էր հերթական անկարգություններն ու անկայունությունը:
Երկու տասնյակ արևմտյան դեսպանությունները դիմեցին միանգամայն աննախադեպ ցույցի՝ հանդես գալով համատեղ հայտարարությամբ, որում, մի կողմ նետելով դիվանագիտական շղարշը, խիստ քննադատության ենթարկեցին և՛ Վրաստանի կառավարությանը, և՛ վրացական եկեղեցին, և՛ վրացի հասարակությանը: Ավելին, հրամայական ձևով սկսեցին դաս տալ ինքնիշխան երկրի իշխանություններին, թե ինչպես պետք է գործեն և ինչ միջոցներ ձեռնարկեն առհասարակ ներքին հարցերում: Դիվանագետներին միացավ նաև ԱՄՆ պետդեպարտամենտը, որը դատապարտեց բռնությունը Վրաստանում «քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների», հասարակայնության և լրագրողների դեմ: Պետդեպարտամենքի մամլո քարտուղար Նեդ Փրայսը հայտարարեց, որ վրացիները, ինչպես է յուրաքանչյուր այլ ժողովուրդ աշխարհում, իրավունք ունեն արտահայտելու իրենց հայացքները, եթե անգամ այդ հայացքները տարածված չեն կամ հակասական են որոշ համատեքստերում:
«Մենք կուզենայինք հիշեցնել Վրաստանի քաղաքական առաջնորդներին, իրավապահ մարմիններին և հաստատություններին բոլորին պաշտպանելու պարտականությունների մասին, պշտպանելու բոլորին, ովքեր իրականացնում են իրենց սահմանադրական իրավունքները, պաշտապանելու լրագրողներին, որոնք իրացնում են խոսքի ազատության իրենց իրավունքը և հրապարակայնորեն դատապարտում են բռնությունը»,- ասաց Փրայսը:
Ավելի կոպիտ և լկտի միջամտություն ինքնիշխան պետության ներքին գործերին հնարավոր չէ պատկերացնել:
Ցուցարարները պոկել են խորհրդարանի առջև տեղադրված Եվրամիության դրոշը և այրել են: Այդ «հրեշավոր արարքն» անմիջապես շտկել է Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Կախա Կուչավան, որն իր իսկ ձեռքով տնկել է ԵՄ-ի դրոշը տեղում: Դրա համար նրան անձամբ գովաբանել է հարևանության քաղաքականության և ընդլայնման եվրակոմիսար Օլիվեր Վարհելին:
Կախա Կուչավան բացատրել է, թե ինչու է այդպես վարվել:.
«Դրոշի իջեցումն անթույլատրելի է: Մեր ռազմավարական գործընկերները մշտապես պաշտպանում են Վրաստանի ինքնիշխանությունը և տարածքային ամբողջականությունը: Նրանց ավանդը Վրաստանի զարգացման մեջ անգնահատելի է: Մենք պետք է հիշենք, որ բոլորս մի Հայրենիք ունենք, որի պատմությունը, ավանդույթներն ու կրոնը որևէ աղերս չունեն բռնության հետ»,- ասել է Կախա Կուչավան:
Շատ հետաքրքիր է, թե ինչու «Վրացական երազանքում» ոչ ոք հարց չտվեց՝ իսկ ինչպես առհասարակ հնարավոր դարձավ Թբիլիսիում Եվրամիության դրոշի իջեցումն ու ոչնչացումը:
30 տարի շարունակ վրացի բնակչության գլուխն են մտցրել այն միտքը, որ այդ դրոշը սրբազան խորհրդանիշ է: Որոշակի ինչպե՞ս է արտահայտվել Վրաստանի ռազմավարական գործընկերների պաշտապանությունը Վրաստանի տարածքային ամբողջականությանը: Չէ՞ որ հենց նրանք էին, որ 2008 թ. օգոստոսին հրեցին սատանայակերպ միկրոֆյուրեր Միշիկո Սաակաշվիլուն այդ արյունալի արկածախնդրությանը, որի հետևանքով հենց խախտվեց Վրաստանի տարածքային ամբողջականությունը: Ռուսաստանը չէ՞ որ մինչև Հարավային Օսիայի վրա հարձակվելը անվերապահորեն աջակցում էր Վրաստանին: Իսկ Վրաստանի ինքնիշխանության մասին լրջորեն կարող են դատել միայն երգիծաբանները:
Կախա Կուչավան հիշեցնում է մարդկանց Հայրենիքի, պատմության, ավանդույթների և կրոնի մասին: Մի՞թե նա և նրա հետ եղածները չեն հասկանում, որ «նոր եվրոպական արժեքների» դեմ ընդվզողները հենց պաշտպանում են այդ հասկացությունները: Չէ՞ որ նրանք նույնպես իրենց կարծիքն արտահայտելու իրավունք ունեն, եթե անգամ այն ընդունված չէ Վաշինգտոնում ու Բրյուսելում:
Նրանք, ովքեր խուլիգանական արարքներ են թույլ տվել, անկասկած պետք է պատժվեն ըստ օրենքի: Բայց ինչպե՞ս պիտի պատժվեն օտարերկրյա դիվանագետները, որոնք հանդես են եկել նոր անկարգությունների բացահայտ սադրանքով: Նրանց գործողություններից հետո էր, որ փոքրաթիվ ԼԳԲՏ խումբը և շատ ավելի բազմամարդ ընդդիմությունն իրենց քայքայիչ գործունեության ակտիվացման նոր խթան ստացան՝ նպատակ ունենալով վերստին անկայունացնել դրությունը Վրաստանում:
Իրակլի Չխեիձե
Աղբյուրը՝ EA Daily