Միջազգային օլիմպիական կոմիտեն 2021 թվականին Տոկիոյում որոշում կայացրեց մուայթայը (թաիլանդական բռնցքամարտ) օլիմպիական մարզաձև ճանաչելու վերաբերյալ։ Սա ենթադրում է, որ մարզաձևը պետք է ստանա աջակցություն պետության համապատասխան կառույցների կողմից։
Անկախի հետ զրույցում Հայաստանի մուայթայի ֆեդերացիայի նախագահ Արտակ Բրուտյանը նշում է, որ առայժմ անարձագանք են մնացել պետական աջակցություն ստանալու վերաբերյալ բոլոր դիմումները։
-Պարոն Բրուտյան, ՄՕԿ-ի կողմից մուայթայն օլիմպիական մարզաձևերի շարքում ընդգրկելու որոշումը մարզաձևի հետագա զարգացման համար լայն նախադրյալներ է ստեղծում։
- Մուայթայը՝ թաիլանդական բռնցքամարտը կամ ազատների մենամարտը, լայն տարածում ունի ողջ աշխարհում՝ թե՛ սիրողական, թե՛ պրոֆեսիոնալ ասպարեզում։ Այնքան մեծ է մարզաձևի մասսայականությունը և IFMA-ի միջազգային հեղինակությունը, որ մուայթայը Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից ճանաչվեց որպես օլիմպիական մարզաձև։ Մեր ֆեդերացիան հանդիսանում է IFMA-ի, այսպես ասած, պաշտոնական ներկայացուցիչը։
ՄՕԿ-ի որոշումը ենթադրում է, որ պետությունը պետք է պետական և ֆինանսական աջակցություն ցուցաբերի մարզաձևի հետագա զարգացման և տարածման համար, հատկապես որ մեր մարզիկները լուրջ նվաճումներ ունեն միջազգային ասպարեզում։
Մեկ քայլ է մնում, որ մարզաձևն ընդգրկվի օլիմպիական խաղերում։
Բազմաթիվ մարզաձևեր կան Հայաստանում, որ այս կարգավիճակն անգամ չունեն, բայց պետական աջակցություն են ստանում, ֆինանսավորվում են։
-Որպես ֆեդերացիայի նախագահ՝ դիմե՞լ եք համապատասխան մարմիններին՝ աջակցություն ստանալու նպատակով։
-Իհարկե, և ոչ մեկ անգամ։ Հանդիպումներ եմ ունեցել ՀՀ կրթության գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Վահրամ Դումանյանի և նախարարի տեղակալ Կարեն Գիլոյանի հետ․ առայժմ ոչինչ չեն ձեռնարկում։
2021 թվականին ես բազմաթիվ հանդիպումներ եմ ունեցել նրանց հետ։ Ինձ խոստացել են, որ հարցը կլուծվի՝ ֆեդերացիային բյուջե կտրամադրեն։ Սակայն հարցն անընդհատ հետաձգվեց և մերժվեց։
Ցանկանում եմ նշել, որ այս տարիների ընթացքում աշխարհի, Եվրոպայի առաջնությունների թե՛ չեմպիոններ, թե՛ մրցանակակիրներ ենք ունեցել տարբեր տարիքային խմբերում։ Չի եղել գեթ մեկ միջազգային մրցաշար, որ մենք մասնակցենք և մեդալ չնվաճենք։
2021 թվականի սեպտեմբերին Կազանում տեղի ունեցան առաջին ԱՊՀ խաղերը, որտեղ ընդգրկված էր նաև մուայթայը՝ բռնցքամարտի, ըմբշամարտի, սամբոյի, կարատեի, թենիսի, բասկետբոլի, բադմինթոնի և այլ մարզաձևերի հետ մեկտեղ։ Բոլոր մարզաձևերը խաղերին մասնակցելու համար աջակցություն ստացան պետությունից, բացի մեր ֆեդերացիայից։ 1 միլիոն դրամ գումար եմ հայթայթեցի, որ մարզիկները մեկնեն։ 7 հոգուց բաղկացած թիմ էր գնացել․ մեր մարզիկները 2 մեդալ են նվաճեցին։ Այդ ժամանակ մեզ խոստացան, որ արդեն 2022-ին հարցը կլուծվի։
-2022-ն արդեն ընթացքի մեջ է։ Տեղյակ եմ, որ առաջիկայում մարզիկները պատրաստվում են մասնակցելու Ստամբուլում կայանալիք Եվրոպայի առաջնությանը։
-Հիմա էլ ասում են, որ 2022-ի մայիսին հարցը կդնեն քննարկման և 2023-ին բյուջե կտրամադրեն։ 2023-ին Եվրոպական խաղերն են անցկացվելու Կրակովում (Լեհաստան)։ Համալսարանական խաղերում էլ է ընդգրկված մուայթայը։ Ուստի 2022-ը շատ որոշիչ է․ մեր երիտասարդները պետք է մրցաշարերի մասնակցեն, որ կարողանանք հավաքական ձևավորել՝ պատվով ներկայացնելով Հայաստանը։
Նշեմ նաև, որ փետրվարի 13-21-ը Ստամբուլում կայանալու է ավագ պատանիների, երիտասարդների և մեծահասկաների Եվրոպայի առաջնությունը։ Մարզիկներ են հանդես գալու թե՛ Հայաստանից, թե՛ Արցախից։ Մեդալների հավակնորդ մարզիկներ են ընդգրկված հավաքականում։ Կրկին պետք է փորձեմ գումար հայթայթել, ֆինանսավորել։ Բայց չէ՞ որ պետական աջակցություն պետք է լինի, այնինչ պատկան մարմինները երբևէ չեն հետաքրքրվում ո՛չ մեր կատարած աշխատանքով, ո՛չ մարզիկներվ, ո՛չ մարզումային պայմաններով, ոչ էլ առավել ևս խնդիրներով։
