Թվում է, թե ճաշից կամ ընթրիքից հետո մենք պետք է առույգանանք, չէ որ համալրել ենք մեր էներգիայի պաշարները: Բայց շատերն ուտելուց հետո  պարզապես ոչինչ չեն կարողանում անել, հորանջում են և իրենց լիովին ուժասպառ  են զգում։ Արդյո՞ք սա նորմա՞լ է, թե՞ պետք է դիմել բժշկի:

Ենթադրվում է` եթե  առողջ եք և չունեք  մարսողական համակարգի խնդիրներ, ապա նախաճաշը, ճաշը և ընթրիքը որևէ դժգոհության պատճառ չպետք է դառնան: Օրգանիզմը  լրացնում է կալորիաների և էներգիայի իր պաշարը, ծախսում է դրանք իր կարիքների վրա, դուք էլ լիցքավորված` պատրաստ եք հաջորդ աշխատանքին: Բայց բոլորի մոտ չէ այսպես: Հաճախ մարդիկ, նույնիսկ թեթև խորտիկից հետո, թուլություն են զգում և սկսում հորանջել, նրանց գլուխը գործնականում «անջատվում» է,  և ժամանակ է պահանջվում՝ նորից ինչ-որ բան անելու համար:

Ինչու՞ է դա տեղի ունենում, և ո՞ր դեպքերում են այս ախտանշանները վկայում առողջական խնդիրների մասին: Այս մասին «DoctorPiter.ru»-ին պատմել է գաստրոէնտերոլոգ Յուլիա Զոտովան։

Պատճառները շատ են, ամեն մեկն ունի իրենը

Ճաշից հետո քնելու անդիմադրելի ցանկություն զգալու պատճառները բազմաթիվ են: Հետճաշյա  հոգնածությունը հնարավոր է նաև համեմատաբար առողջ մարդկանց մոտ, եթե նրանք «ծանր» սնունդ են ընդունել, կամ պարզապես չափից շատ են կերել, ալկոհոլ են խմել: Բացի այդ, նման զգացողություններ  հնարավոր են, եթե ձեր սննդակարգն առողջ չէ`  ճաշացանկում շատ անառողջ ուտեստներ կան, կամ ընդհանրապես ձեր սննդակարգը խախտված է։

Այնուամենայնիվ, նման դրսևորման պատճառ կարող է դառնալ նաև օրգանիզմի հատուկ կարգավիճակը` հղիությունը, դաշտանադադարի շրջանը. սա կապված է հորմոնային փոփոխությունների հետ: Մեկ այլ պատճառ է օրգանիզմում գլյուկոզայի կտրուկ տատանումը` պայմանավորված դիաբետով, նաև մարսողական համակարգի հետ կապված խնդիրները:

Կան տվյալներ, որ ուտելուց հետո քնկոտության և հոգնածության առաջացումը կախված է մեր ցիրկադային ռիթմերից: Երբ այն  ձախողվում է, մենք զգում ենք ոչ թե առույգություն, այլ թուլություն։ Բայց այս տեսակետը  դեռևս սապացույցի կարիք ունի: 

Ուտելուց հետո հոգնածության և քնկոտության զգացումը կարող է պայմանավորված լինել մի քանի պատճառներով, որոնց ստորև կանդրադառնանք:

Արթնության և հանգստի ռեժիմի խախտում

Եթե ​​մարդը շատ է աշխատում և շատ քիչ է հանգստանում, իսկ քնին հատկացնում է օրական 5-6 ժամ, ապա ուտելուց հետո քնկոտությունը  երկար չի սպասեցնի։ Կերակուրը մարսելու համար օրգանիզմը  մեծ էներգիա է ծախսում, ուստի, եթե դուք քրոնիկ քնի պակաս եք զգում, ճաշից հետո ձեզ քնկոտ կզգաք։

Օրգանիզմի  ջրազրկում և հեղուկի պակաս

Եթե ​​խմելու ռեժիմը խախտվում է, ապա օրգանիզմում արյան ընդհանուր ծավալը պակասում է, իսկ ճնշումը՝ նվազում։ Հետևաբար, ուտելուց հետո դուք կարող եք զգալ քնկոտություն եւ հոգնածություն:

Մարսողության համար պահանջում է արյան  լավ մատակարարում

Մեր օրգանիզմում մարսողության գործընթացը սկսվում է բերանի խոռոչից՝ դեռ ծամելու ժամանակ։ Այնուհետև սնունդը մտնում է ստամոքս՝ հետագա մարսողության համար: Մարսողության գործընթացը  պահանջում է  մեծաքանակ  էներգիա և թթվածին, ուստի սովորականից շատ արյուն է մտնում ստամոքս-աղիքային համակարգի արյունատար անոթներ. տեղի է ունենում արյան հոսքի վերաբաշխում: Արդյունքում  ուղեղը, թոքերը, սիրտը կարող են պահանջվածքից ավելի քիչ արյուն ստանալ: Սա հանգեցնում է թուլության և հոգնածության:

Պարզ ածխաջրեր սննդակարգում

Պարզ ածխաջրերը՝ խմորեղենը և զանազան թխուկները, շաքարավազը, շոկոլադը, արագ յուրացվում  և ներծծվում են օրգանիզմի կողմից: Արդյունքում` դրանց ընդունումից հետո մենք սկզբում զգում ենք էներգիայի մեծ հոսք, բայց 30 րոպե հետո նորից ուզում ենք քնել։

Թարմ օդի պակաս փակ տարածությունում

Եթե ​​սենյակը, որտեղ ընդունում եք  սնունդը, վատ է օդափոխվում, ապա օդում կարող է առաջանալ  ածխաթթու գազի ավելացված խտություն։ CO2-ը բացասաբար է ազդում ուղեղի վրա, ինչը կարող է ուտելուց հետո քնելու ցանկություն առաջացնել:

Տրիպտոֆան ամինաթթու պարունակող մթերքներ

Որոշ մթերքներ պարունակում են մեծ քանակությամբ տրիպտոֆան ամինաթթու: Այս նյութով հարուստ են հնդկահավի միսը, պանիրը, սպանախը, բանանը։ Այս ամինաթթուն ներգրավված է սերոտոնին հորմոնի ձևավորման մեջ, որը պատասխանատու է հանգստության և հաճույքի զգացողության  համար, ինչպես նաև մելատոնինի  արտադրության, որը պատասխանատու է քուն-արթնության ցիկլի համար: Ըստ այդմ՝ տրիպտոֆանով հարուստ մթերքներ օգտագործելիս առաջանում է թուլացում և քնկոտություն։

Հիվանդություններ, որոնք առաջացնում են քնկոտություն

Ուտելուց հետո քնկոտությունն ու թուլությունը կարող են նաև լուրջ հիվանդության  նշան լինել.

• Լեղուղիների դիսկինեզիա, խոլեցիստիտ- այն դրսևորվում է  ուտելուց հետո աջ կողմում ծանրության զգացումով, թուլությամբ, սրտխառնոցով:
• Շաքարային դիաբետ - բնութագրվում է թուլությամբ, քաղցի շարունակական զգացողութամբ, քաշի կորստով, գլխապտույտով:
• Հիպոթիրեոզ - ուղեկցվում է քնկոտությամբ, անտարբերությամբ, վատ տրամադրությամբ, գլխացավերով:
• Ասթենիկ սինդրոմը ինֆեկցիոն հիվանդությունից  հետո - բնութագրվում է հանգստանալու և պառկելու մշտական ​​ցանկությամբ: Այն կարող է սրվել  ուտելուց հետո: Ասթենիան դրսևորվում է  գրիպից և COVID-19-ից հետո:

Օգտակար խորհուրդներ գաստրոէնտերոլոգից

Ուտելուց հետո առույգ  և ակտիվ զգալու համար բավական է հետևել մասնագետի խորհուրդներին.

•  սնվեք  մաքուր, լավ օդափոխվող սենյակում, եթե եղանակը թույլ է տալիս, սնվեք դրսում (այգում, պատշգամբում);
• փորձեք բավականաչափ քնել՝ ամեն օր քնին  հատկացնելով 8-9 ժամ; 
• կանոնավոր կերպով ապահովեք ֆիզիկական ակտիվություն;
• ժամանակ հատկացրեք   մաքուր օդում զբոսանքներին;
• սնվեք   փոքր չափաբաժիններով; 
• օրվա ընթացքում խմեք մինչև 1,5-2 լիտր ջուր;
• սննդակարգում ներառեք ամբողջական սպիտակուցներ (հավի կրծքամիս, հնդկահավ, ընկույզ), թարմ բանջարեղեն և մրգեր, օմեգա 3-6-ով հարուստ բուսական յուղեր (կտավատի սերմեր, ձիթապտղի յուղ):

Աղբյուրը` https://doctorpiter.ru