Վերլուծություն
Պարետի որոշումների իրավաչափության վերաբերյալ
Օրեր առաջ «Փաստինֆո» լրատվական կայքէջին տրված հարցազրույցս մանիպուլյատիվ մեկնաբնությունների տեղիք տվեց (ներկայացնում եմ մեկնաբանություններում), ուստի ներկայացնում եմ առավել մանրամասն վերլուծությունս։
2020 թվականի մարտի 16-ին ընդունվեց «ՀՀ-ում արտակարգ դրություն հայտարարելու մասին» կառավարության որոշումը, համաձայն որի՝ արտակարգ դրության իրավական ռեժիմն ապահովող ուժերի և միջոցների միասնական ղեկավարումն իրականացնելու նպատակով՝ ստեղծվեց պարետատուն, որի ղեկավարման համար պարետ նշանակվեց ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը:
Կառավարության վերոնշյալ որոշման համատեքստում պարետը, այս դեպքում՝ փոխվարչապետը, լիազորվեց ընդունելու արտակարգ դրության հետ կապված համապարտադիր բնույթի լիազորող և սահմանափակող կարգավորումներ նախատեսող որոշումներ:
Հարց է ծագում՝ արդյո՞ք կառավարությունն իրավասու էր այդպիսի լայն իրավասությամբ լիազորելու պարետ-փոխվարչապետին:
Սահմանադրության 6-րդ՝ «Օրինականության սկզբունքը» վերտառությամբ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ Սահմանադրության և օրենքների հիման վրա և դրանց իրականացումն ապահովելու նպատակով Սահմանադրությամբ նախատեսված մարմինները կարող են ՕՐԵՆՔՈՎ լիազորվել ընդունելու ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտեր: Լիազորող նորմերը պետք է համապատասխանեն իրավական որոշակիության սկզբունքին:
Ու թեև փոխվարչապետը Սահմանադրությամբ նախատեսված մարմին է, ով ենթաօրենսդրական ակտեր ընդունելու իրավասություն ունի «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի համատեքստումչի հստակեցվել պարետի կողմից ընդունվող որոշումների որպես իրավական ակտի տեսակը և կարգավիճակը:
«Arlis» Հայաստանի պաշտոնական իրավական տեղեկատվական համակարգում որպես որոշումների ընդունող մարմին նշվում է պարետը, ոչ թե փոխվարչապետը:
Միաժամանակ, «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» օրենքի համաձայն՝ ԵՆԹԱՕՐԵՆՍԴՐԱԿԱՆ ՆՈՐՄԱՏԻՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԸ Սահմանադրության և օրենքների հիման վրա և դրանց իրականացումն ապահովելու նպատակով օրենքով լիազորված լինելու դեպքում Սահմանադրությամբ նախատեսված մարմինների ընդունած նորմատիվ իրավական ակտ է:
Իշխող ուժը, հավանաբար ևս հասկանալով՝ ինչ բնույթի հակասահմանադրական կարգավորում է նախատեսել և կյանքի կոչել «ՀՀ-ում արտակարգ դրություն հայտարարելու մասին» կառավարության որոշմամբ, իրավական հիմք նախատեսեց պարետի կողմից նորմատիվ իրավական ակտեր ընդունելու համար:
Ինչ տեղի ունեցավ
2020 թվականի ապրիլի 29-ին ընդունվեց «Արտակարգ դրության իրավական ռեժիմի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՕ-238-Ն օրենքը, համաձայն որի՝ խմբագրվեց նույնանուն օրենքի 8-րդ հոդվածը՝ պարետին ընձեռելով վարչապետի կամ փոխվարչապետի նորատիվ իրավական ակտեր ընդունելու իրավասությամբ:
Այս իրավակարգավորումն ուժի մեջ է մտել 2020 թվականի մայիսի 7-ից:
ՀԵՏԵՎՈՒԹՅՈՒՆ
Մինչև 2020 թվականի մայիսի 7-ը պարետի կողմից ընդունված որոշումները ոչ միայն նախատեսված չեն եղել Սահմանադրությամբ և օրենքներով, այլև հակասել են դրանց:
Ուստի՝ մինչև մայիսի 7-ը պարետի որոշումների հիման վրա կայացված վարչական ակտերը և սահմանափակումներն առոչինչ են և այդ հիմքով կարող են բողոքարկվել վարչական դատարան:
