Շատերը կհիշեն «Ոսկե դպրոց» հայտնի սիթքոմի կապուտաչյա հերոսին, որ մարմնավորում էր չարաճճի աշակերտ Սաքոյի կերպարը: Արցախյան վերջին պատերազմը խլեց նրա կյանքը՝ անմահացնելով նրա անունը իրական հերոսների շարքում: Գևորգ Ջավախյանը՝ «Ոսկե դպրոցի» ոսկե տղան, ընդամենը 19 տարեկան էր...
***
Գևորգն ընտանիքի միակ արու զավակն էր: Քույրը պատմում է, որ ինչպես սիթքոմում, այնպես էլ կյանքում շատ չարաճճի էր ու գերակտիվ: Նրանից դրական էներգիա էր հորդում: Որտեղ լիներ, իր շուրջ էներգետիկ հրավառություն էր ստեղծում: Սիրում էր հումորներ անել, նմանակել բոլորին, նույնիսկ դպրոցի ուսուցիչներն էին խնդրում, որ այս կամ այն ուսուցչին նմանակի: Գևորգը բոլորի ուրախությունն էր:
«Երբ փոքր էր, մանկապարտեզում թութակ էր խեղդել,-պատմում է քույրը,-մորաքույրս այդ մանկապարտեզի տնօրենն էր, բայց մայրս որոշում է նրան տեղափոխել ուրիշ մանկապարտեզ՝ մտածելով, որ այնտեղ ավելի խիստ կլինեն, մի քիչ կխելոքանա: Երբ մյուս մանկապարտեզում հարցնում են անունը, ասում է՝ Վրեժ: Հետագայում էլ, երբ արդեն մեծ էր, ասում էր՝ տղա ունենամ, անունը Վրեժ պիտի դնեմ...»:
Գևորգը բիթբոքսով էր զբաղվում (ժամանակակից երաժշտության տեսակ, որ ստեղծվում է բերանի, շրթունքների, լեզվի ու ձայնի միջոցով): Բիթբոքսի ասոցիացիա առաջին անդամներից էր, մասնակցում էր համերգների, մրցույթների, հաղթանակներ գրանցում: Հատկապես երեխաների, դեռահասների շրջանում արդեն հայտնի էր: Հենց այդտեղից էլ նրան նկատում են ու առաջարկում նկարահանվել նախ «Քարե դար», ապա «Ոսե դպրոց» սիթքոմում:
Գևորգն ասում էր՝ կտեսնեք, ես շատ հայտնի եմ դառնալու: 2019 թվականի հուլիսի 10-ին ինստագրամյան էջում լուսանկար էր հրապարակել ու գրել. «Ես չեմ ուզում կիսվել իմ պլանների մասին, կարող եմ միայն ասել, որ շուտով դուք կլսեք իմ անունը ավելի բարձր...»: Մեկ տարի անց նրա անունը բարձր լսվեց ու հասավ միլիոնավոր հայերի սրտին։
***
Գևորգը ծառայության էր մեկնել 2019-ի ամռանը: Արցախի ՊԲ Տանկային բրիգադի 2-րդ գումարտակի հայտնի տանկիստներից էր, տանկի նշանառու օպերատոր: Լավագույններից էր նաև ծառայության մեջ, պարբերաբար պարգևատրվում ու շնորհակալագրեր էր ստանում:
Քույրը պատմում է. «Մի օր բանակի ղեկավարներից մեկը մեքենայով անցնում է զորամասով: Տղաները զգաստ կանգնում եմ: Մեկ էլ բարձրաստիճան սպան իջնում է մեքենայից, սեղմում Գևորգի ձեռքն ու ասում՝ տղա՛ ջան, դու իսկական տանկիստ ես»:
2020 թվական, սեպտեմբերի 20: Այդ օրը քրոջ՝ Սեդայի հարսանիքն էր: Գևորգը չի կարողանում ծառայությունից գալ, մասնակցել հարսանիքին: Թույլ չտալու պատճառն այն էր, թե իբր կորոնավիրուսի հետ կապված խիստ ռեժիմ է սահմանված: Հիմա արդեն հարազատները հասկանում են, որ Զինված ուժերում տեղյակ էին թշնամու հարձակման պլանների մասին, դրա համար էլ զինվորներին թույլ չէին տալիս արձակուրդ մեկնել: Պատերազմից մեկ օր առաջ էլ քրոջ հետ խոսելիս Գևորգն ասում է՝ կաղոթես ինձ համար: Գիտե՞ր արդյոք՝ ինչ է սպասվում, թե՞ պարզապես նախազգում էր, չեն կարող ասել:
Երբ պատերազմը սկսվում է, գումարտակը, որտեղ ծառայում էր Գևորգը, չի տարվում առաջնագիծ: Որպես լավագույն գումարտակներից մեկը՝ այն պահում են հատուկ գործողությունների համար: Հոկտեմբերի 23-ից արդեն տանկիստների գումարտակն առաջնագծում էր՝ պատերազմի ամենաթեժ կետերում: Այդ օրը Գևորգը զանգում է քրոջ ամուսնուն ու ասում. «Եթե իմ հետ ինչ-որ բան պատահի, քրոջս ու տնեցիներիս լավ կնայես»:
Տանկը, որի նշանառու օպերատորն էր Գևորգը, մարտի դաշտ դուրս գալուն պես սկսում է հերոսական պայքար մղել: Գևորգը խոցում է հակառակորդի 1 տանկ, 2 զրահատեխնիկա: Հենց նույն օրն իսկ նրա տանկը հայտնվում է թշնամու դիտակետում ու հետապնդվում է: Հաջորդ օրը՝ հոկտեմբերի 24-ին, ժամը 23:30-ին, թշնամու ԱԹՍ-ն հարված է հասցնում տանկին, որն այդ պահին որևէ գործողության մեջ չէր, պարզապես կանգնած էր, իսկ Գևորգն ու մյուս զինակից ընկերները՝ տանկի կողքին: Զինվորներից մեկը տեղում զոհվում է: Գևորգն ու մյուս ընկերը ծանր վիրավորվում են: Գևորգին տեղափոխում են Երևան:
«Ամսի 25-ին սպասում ենք զանգին, չկա, չի զանգում,-պատմում է քույրը,-սկսում ենք խուճապի մատնվել, հասկանում ենք, որ ինչ-որ բան այն չէ: Երեկոյան դասընկերուհիս զանգում է ինձ, ասում, որ տեղեկություն ունի՝ Գևորգը վիրավոր է, բերել են Երևան»:
Հարազատները խմբերի բաժանված սկսում են Գևորգին փնտրել հիվանդանոցներում, սակայն ապարդյուն: Հաջորդ օրը որոնումները շարունակում են: Քույրը պատմում է, որ միայն երեք անգամ գնացել են «Հերացի» թիվ 1 հիվանդանոց, երեք անգամ էլ այնտեղ ասել են, որ իրենց մոտ նման հիվանդ չկա:
«Հանկարծ հիվանդանոցի անձնակազմից մեկը Գևորգի անգիտակից նկարը՝ վերակենդանացման բաժանմունքում, ուղարկում է մեր բարեկամներից մեկին, որին ծանոթ էր: Լուսանկարն անմիջապես մեզ են ուղարկում, բայց այնքան անճանաչելի էր, որ չէի կարող վստահ լինել, որ ինքն է, իսկ հիվանդանոց մտնել թույլ չէին տալիս: Ի վերջո ծանոթ ենք գտնում, ինձ բժշկի հագուստ են հագցնում, մտնում եմ վերակենդանացման բաժանմունք, որտեղ բազմաթիվ անգիտակից տղաներ կային: Նայում եմ լուսանկարի տղային, գլուխն ամբողջությամբ վիրակապված էր, անճանաչելի։ Մտածում եմ՝ գուցե մատներից ճանաչեմ, շատ սիրուն մատներ ուներ եղբայրս, բայց մատներն ուռած էին ու սևացած: Դուրս եմ գալիս՝ այդպես էլ չհասկանալով՝ եղբայրս էր, թե ոչ...»:
Բժիշներն ասում են, որ վիրավորի աչքերը կապույտ են, արյան կարգը նույնպես համընկնում էր: Հետո լուսանկարով ոտքերն են ցույց տալիս: Քույրը միանգամից ճանաչում է:
Կապուտաչյա, կենսախինդ, գեղեցկադեմ Գևորգն անճանաչելի էր դարձել: Վնասվել էր ողջ դեմքը, վերջույթները, ներքին օրգանները, գլխուղեղը: Միայն սիրտն էր բաբախում ու պայքարում կյանք վերադառնալու համար: Գևորգի հարազատները հրաշքի էին սպասում: Քահանան աղոթագիրք ու խաչ էր տվել, որ տանեն, Գևորգի բարձի տակ դնեն: Բայց հոկտեմբերի 28-ի առավոտյան հիվանդանոցից չարագույժ զանգ է հնչում․ հերոսի սիրտը կանգ էր առել:
Գևորգը հիմա եռաբլուրում է՝ անմահների վերջին հանգրվանում, որտեղ եռագույնների ներքո հանգչում է ժպտադեմ, պայծառ, կյանքով ու ապագայի երազանքներով լի մի ողջ սերունդ...
Գևորգն այսօր էլ շարունակում է պարգևատրվել, մեդալներ ու շնորհակալագրեր ստանալ: Ծնողները չեն դադարում հպարտանալ իրենց տաղանդավոր, յուրահատուկ որդու քաջագործություններով ու պարգևներով: Միայն չեն համակերպվում, որ այդ հպարտությունն ինքն էլ չի զգում: Չեն համակերպվում, որ նրա խոսքերը՝ իմ անունն ավելի բարձր եք լսելու, իրականացան այս գնով...
«Մայիսի 3-ին Գևս դառնում է 20 տարեկան: Միշտ ասում էր՝ 20-ամյակս շատ ճոխ եմ նշելու: Հիմա ինքը ֆիզիկապես չկա, բայց մենք իր 20-ամյակն անպայման նշելու ենք ու հրավիրելու ենք իր բոլոր ընկերներին»,-ասում է Սեդան:
Քույրը մի երազանք ունի՝ որդի ունենալ և նրան կոչել Գևորգ: Ասում է՝ եղբայրը պետք է վերածնվի իր որդու միջոցով․․․
